Trong bối cảnh hiện nay, khi mà môi trường thương mại toàn cầu ngày càng trở nên phức tạp và nhiều biến động, việc đảm bảo tuân thủ các quy định về xuất xứ hàng hóa đã trở thành một thách thức không nhỏ đối với các doanh nghiệp. Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) chính là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp không chỉ tuân thủ các quy định mà còn tận dụng được những ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) và xây dựng niềm tin với các đối tác quốc tế.
Thực tế cho thấy, tại Việt Nam, đã có đến 56% doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động và có nhu cầu nộp chứng từ C/O định kỳ hàng tháng. Tỷ lệ này phản ánh một thực tế rằng giấy chứng nhận xuất xứ đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp. Việc các doanh nghiệp phải nộp C/O định kỳ cho thấy mức độ phức tạp và nghiêm ngặt trong quản lý xuất xứ hàng hóa, cũng như nhu cầu đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong hoạt động thương mại quốc tế.
Trong năm 2024, Việt Nam đã cấp hơn 1,8 triệu giấy chứng nhận xuất xứ ưu đãi. Điều này không chỉ cho thấy sự gia tăng về số lượng mà còn về giá trị xuất khẩu, với tổng giá trị tương đương hơn 100 tỷ USD. So với năm 2023, số lượng C/O ưu đãi đã tăng 18% và giá trị tăng 28%. Tỷ lệ này chiếm khoảng 28% tổng kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường mà Việt Nam đã có hiệp định FTA. Điều này khẳng định vai trò quan trọng của các hiệp định thương mại tự do trong việc thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của Việt Nam.
Việc tăng trưởng về số lượng và giá trị C/O ưu đãi cũng phản ánh nỗ lực của các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tận dụng tối đa các ưu đãi từ các hiệp định FTA. Không chỉ giúp giảm thiểu chi phí thông qua việc cắt giảm thuế quan, mà còn giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của hàng Việt trên thị trường quốc tế.
Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, việc cấp và sử dụng C/O cũng đặt ra nhiều thách thức. Đối với doanh nghiệp, yêu cầu về chứng minh xuất xứ hàng hóa có thể đòi hỏi đầu tư lớn về thời gian và chi phí. Đặc biệt, trong bối cảnh quy định về xuất xứ hàng hóa ngày càng phức tạp và chặt chẽ, yêu cầu về chứng từ và quy trình phải chính xác và minh bạch.
Để tiếp tục phát huy vai trò của C/O trong việc thúc đẩy hoạt động xuất khẩu, việc tăng cường hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và các tổ chức liên quan là cần thiết. Điều này bao gồm việc cung cấp thông tin, hướng dẫn và hỗ trợ kỹ thuật cho doanh nghiệp trong việc hiểu và tuân thủ các quy định về xuất xứ hàng hóa.
Tóm lại, giấy chứng nhận xuất xứ không chỉ là một chứng từ cần thiết trong hoạt động xuất khẩu mà còn là chìa khóa giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, tận dụng ưu đãi thuế quan và tăng cường uy tín trên trường quốc tế. Việc phát triển và hoàn thiện hệ thống quản lý C/O sẽ tiếp tục đóng góp vào sự phát triển bền vững của hoạt động xuất khẩu Việt Nam trong thời gian tới.