Vườn Quốc gia Tràm Chim, tọa lạc tại tỉnh Đồng Tháp, hiện lên như một viên ngọc quý về đa dạng sinh học với hệ sinh thái đặc trưng và phong phú. Với diện tích hơn 7.313 ha, vườn quốc gia này là nơi bảo tồn hàng trăm loài thực vật, chim nước và thủy sinh vật quý hiếm. Đặc biệt, Vườn Quốc gia Tràm Chim là khu Ramsar thứ hai của Việt Nam và thứ 2.000 của thế giới, khẳng định tầm quan trọng đặc biệt về mặt sinh thái và bảo tồn.

Trong nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Huỳnh Minh Tuấn và Nguyễn Thành Diệu đã có buổi làm việc và khảo sát thực địa tại Vườn Quốc gia Tràm Chim. Mục tiêu chính của buổi làm việc là đánh giá thực trạng hoạt động và định hướng phát triển du lịch sinh thái tại đây. Thông qua đó, các bên liên quan có thể xác định rõ hướng đi phù hợp để phát huy tối đa tiềm năng của khu vực này.

Một trong những nội dung trọng tâm của buổi làm việc là đánh giá tiến độ triển khai Đề án Bảo tồn và phát triển Sếu đầu đỏ giai đoạn 2022-2032. Hiện nay, Vườn Quốc gia Tràm Chim đang chăm sóc các cá thể sếu đầu đỏ được tiếp nhận từ Thái Lan vào tháng 4/2025, đồng thời phục hồi sinh cảnh tự nhiên như lúa ma, bãi năn kim – môi trường sống quan trọng của loài chim quý hiếm này. Những nỗ lực này không chỉ nhằm bảo vệ loài sếu đầu đỏ mà còn góp phần duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái tại vườn quốc gia.

Song song với công tác bảo tồn, việc truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng và kêu gọi các nguồn lực xã hội cho hoạt động bảo tồn cũng được chú trọng triển khai. Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tràm Chim đã báo cáo những thuận lợi, khó khăn trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học và thực hiện đề án bảo tồn sếu. Sự tham gia của cộng đồng và các tổ chức xã hội là rất quan trọng trong việc đảm bảo sự bền vững của các hoạt động bảo tồn.

Các đại biểu đã thảo luận và đề xuất giải pháp để tăng cường hiệu quả bảo tồn và phát triển du lịch sinh thái. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Minh Tuấn đánh giá cao những kết quả bước đầu của đề án và nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển du lịch sinh thái bền vững. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan và cần có chiến lược cụ thể để đạt được mục tiêu.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thành Diệu đề nghị Ban Quản lý Vườn rà soát lại các văn bản pháp lý và chức năng nhiệm vụ sau khi có sự điều chỉnh địa giới hành chính. Ông cũng nhấn mạnh đến việc tăng cường truyền thông, đẩy mạnh kết nối tour tuyến, đặc biệt là du lịch gắn với hình ảnh sếu đầu đỏ, loài chim mang tính biểu tượng, góp phần tạo dấu ấn đặc sắc cho thương hiệu du lịch Tràm Chim. Điều này không chỉ giúp tăng cường nhận thức về bảo tồn mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Tóm lại, Vườn Quốc gia Tràm Chim là một điểm đến đầy tiềm năng để phát triển du lịch bền vững, gắn với bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học. Với sự hợp tác và nỗ lực của các bên liên quan, Tràm Chim có thể trở thành biểu tượng xanh của Đồng Tháp và là một trong những điểm đến du lịch sinh thái hấp dẫn của Việt Nam. Qua đó, không chỉ mục tiêu bảo tồn được đảm bảo mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Trong bối cảnh chuyển dịch xanh đang trở thành xu thế toàn cầu, năng lực ‘tư duy và hành động có trách nhiệm với môi trường’ đã được Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) xếp vào tốp 10 kỹ năng việc làm quan trọng nhất từ 2025–2030. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững trong tương lai.

Ở Việt Nam, lĩnh vực môi trường và bảo tồn thiên nhiên đang đối mặt với thực trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng. Việt Nam là một trong 16 quốc gia sở hữu đa dạng sinh học cao nhất thế giới, nhưng đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái ngày càng gia tăng. Theo Quỹ Bảo tồn thiên nhiên hoang dã (WWF) Việt Nam, trong 17 Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc mà Việt Nam đang nỗ lực đạt được, thì 3 mục tiêu về sinh thái (bao gồm SDG13 – Hành động vì khí hậu; SDG14 – Tài nguyên và môi trường biển; SDG15 – Tài nguyên và môi trường đất liền) vẫn còn đang tiến triển chậm hơn so với lĩnh vực giáo dục chất lượng, xóa nghèo, bình đẳng giới.

Trước thực trạng này, công tác bảo tồn không chỉ là trách nhiệm của ngành môi trường nói riêng, mà còn cần được lồng ghép vào giáo dục, truyền thông, chính sách, hoạt động doanh nghiệp… Tuy nhiên, khi nhu cầu tăng cao thì nguồn nhân lực lại đang bị bỏ ngỏ. Thực trạng sinh viên bảo tồn mới ra trường thiếu kinh nghiệm thực tế và kỹ năng mềm cần thiết là một vấn đề phổ biến.

Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong tìm việc làm do thiếu kinh nghiệm thực tế, kỹ năng mềm chưa hoàn thiện, thiếu định hướng nghề nghiệp rõ ràng và sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường lao động. Bên cạnh đó, nhiều nhà tuyển dụng thường yêu cầu ứng viên có kinh nghiệm, tạo rào cản lớn cho sinh viên mới ra trường. Từ đó dẫn đến một vòng luẩn quẩn: không có kinh nghiệm thì khó tìm việc, không có việc thì không có kinh nghiệm.

Nhận diện rõ khoảng trống này, từ năm 2022, Trung tâm Hành động vì động vật hoang dã Việt Nam (WildAct) đã khởi xướng Hội nghị sinh viên về bảo tồn thiên nhiên (SCNC). Sau 3 năm liên tiếp tổ chức (2022–2024), hội nghị đã ghi nhận hàng trăm đơn đăng ký tham dự SCNC đến từ sinh viên, nhà bảo tồn trẻ trên khắp cả nước; hơn 100 đề tài nghiên cứu, sáng kiến được nộp cho SCNC; 30% người tham dự đã tìm được việc làm hoặc có bước tiến trong nghề nghiệp sau hội nghị; 22% người tham dự trở thành học viên cao học, nghiên cứu sinh lĩnh vực liên quan đến bảo tồn sau khi được truyền cảm hứng tại SCNC; 58% người tham dự SCNC là nữ giới, tạo cơ hội và thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong các ngành STEM.

Chia sẻ về những rào cản trong phát triển nguồn nhân lực cho ngành bảo tồn, Tiến sĩ Trang Nguyễn – Giám đốc WildAct nhận định: “Nghề bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam đến nay vẫn chưa được hiểu đúng. Đa số mọi người, kể cả giới trẻ, chưa được cập nhật và chưa hiểu rõ công việc bảo tồn thiên nhiên là gì. Các bạn thường nghĩ bảo tồn là công việc dành riêng cho cán bộ bảo vệ rừng, kiểm lâm. Thực tế, nghề bảo tồn rất đa dạng, từ nghiên cứu, khảo sát điều tra, cho đến các hoạt động nâng cao nhận thức, giáo dục, truyền thông ngay cả ở thành thị, không chỉ giới hạn ở công việc thực địa sâu trong rừng núi hay xa xôi ngoài biển đảo.

Không chỉ là bệ phóng cho những bạn trẻ theo đuổi sự nghiệp bảo tồn, SCNC các năm còn đóng vai trò lan tỏa tư duy “Environmental stewardship” đến nhiều lĩnh vực khác như luật, truyền thông hay giáo dục. Chia sẻ về những cơ hội sau SCNC năm 2024, nữ sinh viên Hải Trang cho biết: “Là sinh viên ngành Luật, SCNC đã giúp em trau dồi nhiều kỹ năng, đặc biệt là phân tích và nghiên cứu. Những kiến thức, kỹ năng tại SCNC đã giúp em ứng dụng rất nhiều vào công việc thực tế: nghiên cứu chính sách và pháp luật về môi trường”.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, tính đến 2023 Việt Nam có 39 “việc làm xanh” (việc làm bền vững trong mọi lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, hành chính… góp phần bảo tồn, phục hồi và nâng cao chất lượng môi trường), cùng với 88 ngành nghề khác có xu hướng chuyển dịch xanh hóa. Các việc làm xanh được dự báo sẽ tăng vọt lên 41% trong tương lai gần, phản ánh xu hướng phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế xanh tại Việt Nam.

Cũng theo Tiến sĩ Trang Nguyễn, hiện SCNC 2025 mùa thứ 4 của Hội nghị sinh viên về bảo tồn thiên nhiên đã chính thức mở đơn đăng ký chào đón sự tham gia của sinh viên, nhà bảo tồn trẻ, chuyên gia đầu ngành, cùng các tổ chức và doanh nghiệp quan tâm đến phát triển bền vững và môi trường. Hội nghị dự kiến diễn ra vào tháng 10/2025 tại TP Hồ Chí Minh, dự kiến sẽ bao gồm các phiên thuyết trình, trình bày poster, tọa đàm chuyên đề, workshop kỹ năng và hoạt động thực địa tại. Những đề tài xuất sắc nhất sẽ được trao giải nhằm ghi nhận nỗ lực nghiên cứu của các bạn trẻ. Thông tin đăng ký được cập nhật trên trang Facebook chính thức của WildAct.

Một con rái cá vuốt bé quý hiếm, nặng 3kg, đã được thả về môi trường tự nhiên tại tỉnh Quảng Trị sau khi được người dân giao nộp. Việc phát hiện và giao nộp con rái cá này thể hiện sự quan tâm và ý thức bảo vệ động vật hoang dã của người dân địa phương.

Con rái cá được phát hiện vào tối 28-7 khi người dân đi thả lừ bắt tôm cá trên sông Hiếu. Anh Mai Chiếm Lĩnh, người dân khu phố 3, phường Đông Hà, đã điện báo cho Phòng Kinh tế – Hạ tầng phường Đông Hà sau khi phát hiện con rái cá lọt vào bên trong lừ. Cơ quan chức năng đã lập biên bản bàn giao và thả con rái cá về môi trường tự nhiên vào sáng 29-7.

Qua kiểm tra, con rái cá này có tình trạng sức khỏe tốt và được xác định là loài rái cá vuốt bé, tên khoa học Aonyx cinereus. Loài rái cá này là một trong những loài nhỏ nhất thế giới, thường có cân nặng dưới 5kg. Rái cá vuốt bé là loài động vật hoang dã quý hiếm, có tên trong Sách đỏ Việt Nam và thuộc nhóm cần được ưu tiên bảo vệ.

Việc thả con rái cá vuốt bé về môi trường tự nhiên là một hành động ý nghĩa, góp phần bảo vệ và bảo tồn loài động vật quý hiếm này. Cơ quan chức năng hy vọng rằng con rái cá này sẽ tiếp tục sinh trưởng và phát triển trong môi trường tự nhiên, đồng thời cũng kêu gọi người dân tiếp tục quan tâm và bảo vệ động vật hoang dã.

Loài rái cá vuốt bé thường sống ở các khu vực sông hồ, và chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng hệ sinh thái. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, loài rái cá này đang đối mặt với nguy cơ đe dọa生存. Vì vậy, việc bảo vệ và bảo tồn loài rái cá này là rất cần thiết.

Thông tin thêm về loài rái cá vuốt bé và các nỗ lực bảo tồn động vật hoang dã tại Việt Nam có thể được tìm thấy trên các trang web của các tổ chức bảo tồn và cơ quan chức năng.