Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI), đang mở ra những tiềm năng to lớn cho ngành y tế toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng và phát triển các công nghệ này vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những khó khăn và hướng đi trong công cuộc chuyển đổi số y tế tại Việt Nam.

GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa, gây khó khăn cho việc triển khai và áp dụng các công nghệ mới. Thứ hai, về chính dữ liệu, mặc dù y tế là một lĩnh vực có rất nhiều dữ liệu, nhưng vấn đề đặt ra là liệu những dữ liệu này có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người luôn có xu hướng làm những việc dễ và quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang được triển khai. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế. Việc chuyển đổi số y tế không chỉ dừng lại ở việc áp dụng công nghệ mà còn cần có sự thay đổi trong cách thức làm việc và tư duy của đội ngũ y tế.

Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc để Việt Nam có thể phát triển và áp dụng hiệu quả các công nghệ mới trong y tế. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này. Với sự hợp tác và nỗ lực không ngừng, hy vọng rằng ngành y tế Việt Nam sẽ sớm bắt kịp với xu hướng phát triển của công nghệ toàn cầu.

Trước những thách thức và cơ hội đang mở ra, GS.TS.BS Lê Hữu Song kêu gọi sự tham gia và hỗ trợ từ tất cả các bên liên quan. Sự phát triển của công nghệ y tế không chỉ là vấn đề của ngành y tế mà còn liên quan đến sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế và xã hội. Chúng ta cần có những chính sách và cơ chế hỗ trợ để khuyến khích sự phát triển và áp dụng của các công nghệ mới trong y tế.

Một ca phẫu thuật phức tạp và thành công tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã mang lại hy vọng và sự thay đổi tích cực cho một bệnh nhân nữ 16 tuổi người H’Mông. Bệnh nhân V.T.T.T, sinh năm 2009, đến từ xã Púng Luông, tỉnh Lào Cai, đã phải đối mặt với căn bệnh u nguyên bào men xương hàm dưới từ nhỏ. Căn bệnh này không chỉ gây biến dạng khuôn mặt mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần và chất lượng cuộc sống của em.

Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, bệnh nhân chưa có điều kiện để chữa trị. Tuy nhiên, nhờ sự giúp đỡ của các nhà hảo tâm, em đã được đưa đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 để điều trị. Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và tạo hình của bệnh viện đã quyết định thực hiện ca phẫu thuật miễn phí cho em, giúp em có cơ hội hồi phục sức khỏe và tái tạo gương mặt.

Ca phẫu thuật kéo dài 9 giờ, được tiến hành vào ngày 28/7, sau khi các bác sĩ đã đánh giá kỹ lưỡng và sử dụng công nghệ in 3D hiện đại để dựng hình tổn thương. Khối u có kích thước rất lớn, 15x10x6 cm, phá hủy gần 2/3 xương hàm dưới, tạo ra một thách thức lớn về chuyên môn cho đội ngũ y bác sĩ. Tuy nhiên, với sự phối hợp chặt chẽ giữa 7 bác sĩ, do PGS.TS Nguyễn Quang Đức làm phẫu thuật viên chính, và đội ngũ gây mê và điều dưỡng viên, ca phẫu thuật đã thành công và loại bỏ khối u trên gương mặt người bệnh.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chăm sóc tích cực và sức khỏe dần ổn định. Gương mặt của em đã được khôi phục cơ bản, mang lại sự tự tin và hy vọng cho tương lai. PGS.TS Nguyễn Quang Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và tạo hình, cho biết rằng ca phẫu thuật này là một đại phẫu phức tạp, vừa có yếu tố thẩm mỹ, vừa phải đảm bảo chức năng và có nguy cơ mất máu cao. Tuy nhiên, với sự đồng lòng và tận tâm, đội ngũ y bác sĩ đã thực hiện ca phẫu thuật thành công và mang lại kết quả tích cực cho bệnh nhân.

Ca phẫu thuật thành công này không chỉ là minh chứng rõ nét cho giá trị nhân văn cao cả của người thầy thuốc, mà còn là sự đồng hành và sẻ chia với nhân dân, đặc biệt là những mảnh đời khó khăn, bệnh nhân nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là một hành trình đồng hành, mang lại niềm tin và hạnh phúc cho những người bệnh có hoàn cảnh khó khăn. Thông qua ca phẫu thuật này, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tiếp tục khẳng định sứ mệnh của mình trong việc cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao và chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cộng đồng.