Chương trình 1719 đã và đang mang lại niềm vui cho người yếu thế tại tỉnh Thanh Hóa. Sau những ngày dài chờ đợi, gia đình chị Vi Thị Tấc, 23 tuổi, sống ở bản Mìn, xã Mường Mìn, sẽ được chuyển đến khu tái định cư cùng 80 hộ dân sinh sống ở khu vực có nguy cơ cao thiên tai trên địa bàn xã. Cuộc sống đắp đổi mưu sinh nơi chân đồi ven suối, bên nách hai đứa con thơ, khiến vợ chồng chị chẳng tích cóp được nhiều.

Chị Tấc sinh ra đã thuộc diện nghèo ở bản Chanh, xã Sơn Thủy. Lớn lên theo chồng xuống bản Mìn, song hoàn cảnh cũng chẳng khác, vẫn là hộ nghèo. Chị kể: “Nhiều đêm dông bão, mưa dột phía trên, gió lùa bên vách, cả căn nhà cứ như một thân cây đung đưa theo gió, vợ chồng phải quấn vội 2 đứa nhỏ vào chiếc chiếu, tức tốc chạy sang nhà hàng xóm trú ẩn”. Nhưng đến ngày chính quyền thông báo được Nhà nước hỗ trợ đất ở, rồi công trình sắp xếp, ổn định dân cư các hộ dân bản Mìn và bản Luốc Lầu, xã Mường Mìn được khởi công trên đồi Pom Dụng phía sau nhà, vợ chồng chị cười ra nước mắt.

Công trình sắp xếp, ổn định dân cư các hộ dân bản Mìn và bản Luốc Lầu, xã Mường Mìn có tổng mức đầu tư trên 26,7 tỷ đồng, chủ yếu từ nguồn vốn Chương trình 1719, được xây dựng trên diện tích 5,2ha. Với đầy đủ hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống sinh hoạt, công trình đang mang lại niềm hy vọng đổi thay cho hàng trăm con người. Cũng nhận được sự hỗ trợ thiết thực từ Chương trình 1719 là gia đình ông Vi Văn Lột, 68 tuổi, ở thôn Chiềng, xã Thắng Lộc.

Là hộ nghèo, có đất ở, nhưng cho đến trước tháng 3/2025 cả gia đình ông gồm 6 người già trẻ lớn bé vẫn phải sống dưới mái nhà tranh vách nứa. Được hỗ trợ 40 triệu đồng từ Chương trình 1719 và 40 triệu đồng của Ủy ban MTTQ tỉnh, gia đình ông Lột đã vay mượn thêm từ anh em họ hàng, vừa hoàn thiện căn nhà mới kiên cố hướng ra cánh đồng lúa.

Giai đoạn 2021-2025, đã có 3 dự án sắp xếp, ổn định dân cư tập trung được triển khai trên địa bàn các huyện cũ: Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, với tổng mức đầu tư trên 79,4 tỷ đồng, trong đó từ nguồn vốn Chương trình 1719 là 72,7 tỷ đồng. Đến nay có 2 dự án đã hoàn thành, 1 dự án đã thi công đạt trên 80% khối lượng công trình. Dự kiến sẽ có 243 hộ dân sinh sống ở khu vực nguy cơ cao được định cư tại 3 dự án này.

Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Lê Minh Hành cho biết: Với nhiều nỗ lực, cố gắng, Thanh Hóa đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu của Chương trình 1719 trong giai đoạn 2021-2025. Kết quả đạt được trong thực hiện Chương trình 1719 đã góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân, tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm còn 8,6% (giảm 6,73% so với năm 2023). Thu nhập bình quân đầu người không ngừng tăng qua các năm, đạt 44,39 triệu đồng/người vào năm 2024. baothanhhoa.vn

Cái khó không hoàn toàn ở sự thiếu quyết tâm, nhưng đòi hỏi sự điều chỉnh phù hợp hơn trong thiết kế chính sách cũng như cách thức tổ chức thực hiện chương trình giai đoạn 2026-2030. Để vùng đồng bào dân tộc và miền núi sớm thu hẹp khoảng cách với miền xuôi, chinhphu.vn cần tiếp tục quan tâm, hỗ trợ hơn nữa cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Điều quan trọng là cần có những giải pháp thiết thực, phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương, để người dân có thể tiếp cận được với các dịch vụ cơ bản, như y tế, giáo dục, thông tin… Cần có những chính sách hỗ trợ về nhà ở, đất sản xuất, việc làm, bảo hiểm y tế… để người dân có thể ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo.

Nhìn chung, Chương trình 1719 đã và đang mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần cải thiện đời sống của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều việc cần làm để giúp người dân ở vùng này có cuộc sống tốt hơn, dantri.vn hy vọng rằng những nỗ lực của chính quyền và các tổ chức sẽ tiếp tục mang lại kết quả tốt đẹp trong tương lai.

Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1 từ năm 2021-2025 (Chương trình 1719) đã được triển khai với mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội và thu hẹp khoảng cách về mức sống giữa vùng đồng bào DTTS&MN và cả nước. Chương trình này đã nhận được sự quan tâm và chỉ đạo tích cực từ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng và Ban chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025.

Theo báo cáo của Ban chỉ đạo Trung ương, trong quá trình triển khai chương trình, các bộ, ngành đã tích cực phối hợp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là trong việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Nhờ đó, kết quả giải ngân đã có sự cải thiện rõ rệt. Năm ngoái, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách Trung ương đã đạt 83% kế hoạch, cao hơn nhiều so với năm 2022 chỉ đạt 25,6%. Điều này cho thấy sự nỗ lực của các cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện chương trình.

Trong giai đoạn 2022-2025, tổng vốn ngân sách Trung ương giao thực hiện Chương trình 1719 là khoảng 89,7 nghìn tỷ đồng, bao gồm 49,1 nghìn tỷ vốn đầu tư phát triển và gần 40,6 nghìn tỷ vốn sự nghiệp. Tính đến nay, kết quả giải ngân vốn ngân sách Trung ương đã phân bổ thực hiện chương trình giai đoạn 2022-2024 đạt xấp xỉ 48 nghìn tỷ, tương đương 72,6% kế hoạch. Đây là một kết quả tích cực, cho thấy chương trình đang được triển khai đúng tiến độ.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn một số vướng mắc và khó khăn trong triển khai chương trình. Cụ thể, đối tượng thụ hưởng một số chính sách hỗ trợ đầu tư từ Chương trình 1719 có xu hướng thu hẹp so với nhu cầu vốn của giai đoạn 2021-2025. Quy định áp dụng các tiêu chí số hộ nghèo, hộ cận nghèo, tỷ lệ hộ nghèo, xã đặc biệt khó khăn… được xác định từ năm 2020, 2021 để áp dụng phân bổ vốn cho cả giai đoạn 2022-2025 đã không còn phù hợp với nhu cầu vốn thực tế.

Ngoài ra, còn nhiều vướng mắc liên quan tới quy định đối tượng thuộc các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới không tiếp tục được hỗ trợ từ các chương trình mục tiêu quốc gia. Mức hỗ trợ thực hiện một số nội dung còn thấp, chưa thu hút, khuyến khích các đối tượng tham gia. Công tác chuẩn bị đầu tư của một số địa phương còn bất cập, chưa sát thực tế, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn.

Để đảm bảo mục tiêu của chương trình, các cơ quan, đơn vị cần tập trung tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn, đặc biệt là trong việc giải ngân vốn đầu tư công. Cần có sự điều chỉnh, cập nhật các tiêu chí, quy định để phù hợp với nhu cầu vốn thực tế của giai đoạn 2021-2025. Đồng thời, cần tăng cường công tác chuẩn bị đầu tư, đảm bảo tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn.

Tổng kết, Chương trình 1719 đã đạt được một số kết quả tích cực trong việc giải ngân vốn đầu tư công, tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua để đảm bảo mục tiêu của chương trình. Với sự nỗ lực của các cơ quan, đơn vị, chương trình sẽ tiếp tục được triển khai hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS&MN.