Thị trường bất động sản đang đối mặt với nhiều thách thức và Bộ Xây dựng vừa công bố thông tin quý 2-2025 với hàng loạt giải pháp để phát triển ổn định thị trường. Mục tiêu của các giải pháp này là phát triển nhà ở xã hội, tháo gỡ vướng mắc các dự án bất động sản tồn đọng và chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất.

Cụ thể, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu và đề xuất ban hành chính sách thuế đối với nhà ở và bất động sản không sử dụng. Điều này bao gồm việc thu thuế phần chênh lệch giá giữa giá tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm bất động sản của các dự án, cũng như thu thuế phần chênh lệch giữa các lần giao dịch để tránh đầu cơ và thổi giá bất động sản. Chính phủ đang đẩy mạnh việc lành mạnh hóa thị trường bất động sản và đảm bảo công bằng trong chính sách thuế.

Bộ Xây dựng cũng đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục rà soát và phân loại khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án để tổng hợp và báo cáo Ban chỉ đạo của Thủ tướng. Mục tiêu là giải quyết các vấn đề khó khăn và vướng mắc của các dự án tồn đọng, trong đó có các dự án bất động sản. Đồng thời, Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu và rà soát các quy định của pháp luật về quy hoạch, xây dựng, đất đai, nhà ở và kinh doanh bất động sản để đề xuất sửa đổi phù hợp với thực tiễn.

Về phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng sẽ kiểm tra và giám sát các địa phương đẩy nhanh công tác quy hoạch và tạo quỹ đất để phát triển các dự án nhà ở, đặc biệt là dự án nhà ở xã hội tại các khu vực đô thị và khu công nghiệp. Bộ cũng sẽ nghiên cứu xây dựng nghị định của Chính phủ quy định chi tiết về thành lập Quỹ nhà ở quốc gia để hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục hoàn thiện đề án thí điểm mô hình trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý. Đồng thời, Bộ sẽ hoàn thiện hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản để đảm bảo cơ sở dữ liệu sạch, hiệu quả và kết nối với các dữ liệu về dân cư.

Về vấn đề định giá đất, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát các quy định Luật Đất đai để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng và trình cấp có thẩm quyền sửa đổi. Điều này nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và giải quyết vướng mắc trong định giá tính tiền sử dụng đất, cũng như chấn chỉnh hiện tượng thao túng, thổi giá và nhũng loạn trong hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất.

Bộ Xây dựng cũng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo và phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác thanh tra và kiểm tra hoạt động xác định giá đất, ban hành bảng giá đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng và đấu giá quyền sử dụng đất.

Từ ngày 1.1.2026, tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ biến động do tính theo bảng giá đất mới tiệm cận với giá thị trường. Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định rằng UBND cấp tỉnh sẽ xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Hằng năm, UBND tỉnh có trách nhiệm quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo.

Theo đó, giá đất của bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Việc điều chỉnh bảng giá đất sẽ tiệm cận với giá đất thị trường mà giá đền bù đất được tính theo giá đất cụ thể. Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể.

Cụ thể, tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Do đó, từ ngày 1.1.2026, với giá đất thị trường sẽ ảnh hưởng đến giá đền bù đất. Giá đền bù có thể sẽ cao hơn so với hiện nay trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.

Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh Tuyên Quang: Tạo cơ sở pháp lý cho sự phát triển

Ngày 25/7, Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh Tuyên Quang đã chính thức diễn ra. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Sơn đã có bài phát biểu khai mạc kỳ họp, nhấn mạnh về tầm quan trọng của những nội dung được xem xét tại kỳ họp này.

Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Sơn đề nghị các đại biểu phát huy trí tuệ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng và tham gia ý kiến có chất lượng. Mục tiêu là bảo đảm các quyết sách của HĐND tỉnh thực sự đi vào cuộc sống, đáp ứng niềm tin và mong đợi của cử tri và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh Tuyên Quang diễn ra trong bối cảnh toàn tỉnh đang thi đua lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của dân tộc. Tỉnh Tuyên Quang đang quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội năm 2025, các mục tiêu của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII.

Tỉnh Tuyên Quang hiện nay là đơn vị hành chính mới, được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang. Chính quyền địa phương hai cấp đã đi vào hoạt động được 25 ngày. Đây là khoảng thời gian bộn bề công việc nhưng cũng đầy ắp niềm vui, sự hứng khởi, quyết tâm và sự kỳ vọng về không gian phát triển mới của địa phương, của đất nước.

Tại kỳ họp, HĐND tỉnh sẽ xem xét, quyết định một số nhóm vấn đề rất quan trọng. Chúng bao gồm kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh năm 2025. HĐND tỉnh cũng sẽ xem xét, thông qua các nghị quyết về lĩnh vực ngân sách, đầu tư, đất đai. Ngoài ra, HĐND tỉnh sẽ xem xét các nghị quyết thuộc lĩnh vực nội vụ, chế độ, chính sách.

Với yêu cầu giải quyết các công việc phải chủ động, khẩn trương, kịp thời, Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất xem xét, quyết định một số nhóm vấn đề rất quan trọng. Chúng sẽ làm căn cứ chỉ đạo, điều hành chính quyền hai cấp từ nay đến cuối năm 2025.

Nhấn mạnh những nội dung HĐND tỉnh xem xét tại kỳ họp này là những công việc rất quan trọng, phải sớm được ban hành. Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Sơn đề nghị các đại biểu phát huy trí tuệ, nêu cao tinh thần trách nhiệm. Các đại biểu cần tập trung nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng, tham gia ý kiến có chất lượng. Mục tiêu là bảo đảm các quyết sách của HĐND tỉnh thực sự đi vào cuộc sống, vì sự phát triển chung của tỉnh, đáp ứng niềm tin, sự mong đợi của cử tri và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Với tinh thần đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, ngay sau khi kết thúc kỳ họp đầu tiên hợp nhất hai tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh chỉ đạo công tác chuẩn bị cho kỳ họp. Các Ban của HĐND tỉnh tổ chức thẩm tra các dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp đúng quy định pháp luật, phù hợp với điều kiện thực tế. Điều này làm cơ sở quan trọng để các đại biểu HĐND tỉnh xem xét, quyết nghị và thông qua. Với tinh thần trách nhiệm, trí tuệ, tâm huyết của các đại biểu, Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất, HĐND tỉnh sẽ thành công tốt đẹp.

Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 6 trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình. Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất.

Theo khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024, có 6 trường hợp sổ đỏ sẽ bị Nhà nước thu hồi mà không phải ai cũng biết. Dưới đây là các trường hợp cụ thể:

Thứ nhất, Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.

Thứ hai, trường hợp cấp đổi sổ đỏ. Khi cần cấp đổi sổ đỏ, người sử dụng đất cần thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật.

Thứ ba, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ. Việc cấp mới sổ đỏ này nhằm đảm bảo tính chính xác và cập nhật thông tin về đất đai.

Thứ tư, sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp. Trong trường hợp này, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và quyết định thu hồi sổ đỏ.

Đối với tình huống này, nếu việc thu hồi sổ đỏ mà không thuộc trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển nhượng, thì sẽ có 4 trường hợp xảy ra. Trường hợp Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó.

Trường hợp cơ quan thanh tra có văn bản kết luận giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi. Trường hợp xem xét, xác định giấy chứng nhận đã cấp là đúng quy định của pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra.

Trường hợp cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp. Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận.

Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm kiểm tra, xem xét, quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định. Cơ quan có thẩm quyền thu hồi là cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Thứ năm, giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy. Việc tuyên hủy này thường xảy ra khi có tranh chấp hoặc sai sót trong quá trình cấp giấy chứng nhận.

Thứ sáu, trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Ngoài ra, việc thu hồi sổ đỏ đã cấp không thuộc trường hợp nêu trên chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Đối với trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp thì cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.

Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo năm 2025, được Quốc hội thông qua, sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2025. Một trong những điểm đáng chú ý của luật này là việc bổ sung quy định miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Cụ thể, luật bổ sung điểm m vào sau điểm l khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai 2024 về trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Theo đó, các tổ chức, doanh nghiệp sử dụng đất để xây dựng phòng thí nghiệm, cơ sở ươm tạo công nghệ, cơ sở thực nghiệm, sản xuất thử nghiệm và cơ sở vật chất, hạ tầng dùng chung để hỗ trợ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất.

Các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất bao gồm: sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc tại địa bàn ưu đãi đầu tư; sử dụng đất để thực hiện chính sách nhà ở, đất ở đối với người có công với cách mạng, thương binh, hộ gia đình liệt sĩ; sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân; sử dụng đất của đơn vị sự nghiệp công lập; sử dụng đất xây dựng kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay; sử dụng đất xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt chuyên dùng; sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư; sử dụng đất làm mặt bằng xây dựng trụ sở, sân phơi, nhà kho, nhà xưởng sản xuất; sử dụng đất xây dựng công trình cấp nước sạch và thoát nước, xử lý nước thải; sử dụng đất không phải đất quốc phòng, an ninh cho mục đích quốc phòng, an ninh của doanh nghiệp quân đội, công an.

Việc miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho các tổ chức, doanh nghiệp sử dụng đất phục vụ nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này, đồng thời tạo ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp và tổ chức hoạt động trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Liên quan đến vấn đề này, Quốc hội cũng đã thông qua Luật Đất đai 2024, trong đó quy định các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Theo đó, các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Lawyer Nguyễn Văn Tuấn – Giám đốc điều hành Công ty Luật T&T chia sẻ, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2025, trừ các điều khoản có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025