Nhiều tài xế xe ôm công nghệ đang chuyển đổi tư duy từ phụ thuộc vào một ứng dụng để mưu sinh. Anh Lê Văn Thông, 34 tuổi, một tài xế công nghệ tại TP.HCM, chia sẻ rằng sau gần một năm làm việc với thu nhập không ổn định, anh đã quyết định thay đổi cách sống. Thay vì chỉ tập trung vào công việc tài xế, anh Thông giờ đây chỉ chạy xe vào buổi sáng và dành thời gian còn lại để bán trái cây online. “Tôi không bỏ công việc tài xế xe ôm công nghệ, nhưng tôi không muốn nó kiểm soát cuộc đời mình nữa”, anh Thông nói.

Việc chuyển đổi tư duy này không chỉ diễn ra ở anh Thông. Nhiều tài xế công nghệ trẻ đang tìm kiếm các nguồn thu nhập đa dạng để giảm thiểu sự phụ thuộc vào một công việc duy nhất. Anh Tạ Công Lâm Quốc Phong, 32 tuổi, đã quyết định học lập trình trong thời gian chờ đợi đơn hàng. “Mục tiêu của tôi là trong 6 tháng tới sẽ có chứng chỉ nghề và tìm một công việc ổn định hơn”, anh Phong chia sẻ. Việc học lập trình không chỉ giúp anh Phong có được kỹ năng mới mà còn mở ra cơ hội việc làm trong lĩnh vực công nghệ thông tin.

Không chỉ học nghề, một số tài xế công nghệ còn tạo ra các nhóm hỗ trợ lẫn nhau để chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ nhau trong công việc. Đỗ Thế Anh, 27 tuổi, cho biết anh đã tạo một nhóm Zalo với hơn 150 thành viên để chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau trong công việc. Việc tạo ra các nhóm hỗ trợ này không chỉ giúp các tài xế công nghệ có được sự hỗ trợ mà còn tạo ra một cộng đồng chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau.

Theo thạc sĩ xã hội học Đỗ Minh Sơn, trạng thái “treo” ở những người làm nghề tự do, như shipper và tài xế công nghệ, có thể dẫn đến chán nản và mất phương hướng. Ông Sơn nhìn nhận rằng việc các tài xế công nghệ tự thay đổi bằng cách học nghề, tìm công việc khác làm song song là một biểu hiện đáng khích lệ. Ông Sơn khuyên rằng thay vì nuối tiếc thu nhập đỉnh điểm từng đạt được, những người trẻ làm nghề này cần chấp nhận điều chỉnh kỳ vọng và học thêm kỹ năng.

“Khi nghề chính không còn nuôi nổi, hãy học cách đa nguồn thu bằng nhiều công việc khác. Hãy bắt đầu từ một hành động nhỏ, như học một kỹ năng mới, tìm một nhóm bạn đồng hành, thay đổi nhịp sống… để thoát khỏi sự trì trệ và chủ động cho tương lai sau này”, ông Sơn nói. Việc đa dạng hóa nguồn thu nhập và học thêm kỹ năng không chỉ giúp các tài xế công nghệ có được sự ổn định về tài chính mà còn mở ra cơ hội phát triển trong tương lai.

Việc chuyển đổi tư duy và đa dạng hóa nguồn thu nhập của các tài xế công nghệ cho thấy sự chủ động và tích cực của họ trong việc thay đổi cuộc sống. Với sự hỗ trợ của công nghệ và sự đa dạng hóa nguồn thu nhập, các tài xế công nghệ có thể tạo ra một tương lai ổn định và phát triển hơn.

Ẩm thực truyền thống Hàn Quốc đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng khi nhiều quán ăn dần biến mất do giá nguyên liệu tăng và sự thay đổi trong văn hóa ẩm thực. Gần 17 năm phục vụ các món ăn dân dã cho người dân ở thành phố Anyang, bà Park đã phải đưa ra quyết định khó khăn là đóng cửa nhà hàng của mình vào tháng 4 vừa qua. Lý do chính dẫn đến quyết định này là chi phí nguyên liệu leo thang, trong khi bà đã có tuổi và không có người kế nghiệp.

Bà Park chia sẻ rằng các món ăn như canh hầm và trứng cuộn của bà luôn được yêu thích trong khu phố. Tuy nhiên, khi giá nguyên liệu tăng, bà không thể tiếp tục tăng giá mà không làm mất lòng khách quen. Bà cũng thừa nhận rằng công việc kinh doanh chưa bao giờ mang lại lợi nhuận lớn. Khi tuổi cao sức yếu, bà không thể gắng gượng làm việc thêm nữa. Dù bà từng nghĩ đến việc giao lại quán cho con gái, nhưng con bà lại không hề muốn tiếp nối nghề gia truyền.

Sự suy giảm của các quán ăn truyền thống Hàn Quốc, đặc biệt là các quán baekban hay ‘cơm nhà’, đang gia tăng đáng kể trong vài năm gần đây. Ngành này đặc biệt chịu ảnh hưởng bởi giá thực phẩm tăng, do ẩm thực Hàn Quốc sử dụng nhiều nguyên liệu đa dạng, dễ bị biến động giá. Cộng thêm nền kinh tế trì trệ và thay đổi trong thói quen ăn uống – bao gồm sự phát triển của ứng dụng giao đồ ăn – khiến các món đơn giản, dễ mang đi ngày càng phổ biến hơn.

Theo Bộ Nông nghiệp, Lương thực và Nông thôn Hàn Quốc, các nhà hàng Hàn Quốc chiếm 41,8% tổng số quán ăn trên toàn quốc năm 2024, giảm từ 45,6% vào năm 2018. Dữ liệu này dựa trên khảo sát 3.196 nhà hàng ở 17 tỉnh, thành từ tháng 8 đến tháng 11 năm ngoái. Tổng số nhà hàng ở Hàn Quốc đạt đỉnh hơn 804.000 vào năm 2020, nhưng giảm còn 795.024 vào năm 2022.

Sự suy giảm của các quán ăn Hàn Quốc còn phản ánh thay đổi về nhân khẩu và văn hóa. Tính đến tháng 5 năm nay, số chủ nhà hàng Hàn Quốc là 410.429 người – giảm 2.233 người so với cùng kỳ năm 2024. Tuổi trung bình của chủ quán ăn Hàn Quốc năm 2024 là 56,2 tuổi, cao hơn mức trung bình ngành là 52,9 tuổi. ‘Giới trẻ ngày nay ngại theo đuổi công việc làm chủ quán ăn truyền thống Hàn Quốc do làm việc vất vả và thời gian dài’, một người trong ngành chia sẻ.

Giá nguyên liệu tăng ảnh hưởng đặc biệt đến các quán ăn Hàn Quốc do thực đơn phong phú. Theo Tập đoàn Thương mại Nông thủy sản Hàn Quốc, tính đến ngày 21/7, giá trung bình 20 kg gạo là 59.641 won (43 USD), tăng 13,4% so với năm ngoái. Bắp cải tăng 44,71% so với tháng trước. Lá mè tăng gần 11%, rau chân vịt tăng gấp đôi.

Dù dịch vụ giao đồ ăn bùng nổ sau đại dịch, các món Hàn Quốc, đặc biệt là món hầm, món trộn, lại khó thích nghi. Chỉ 21,6% quán Hàn Quốc dùng ứng dụng giao đồ ăn, thấp hơn mức trung bình 25,6%. Bà Choi Min-ji, Giám đốc chính sách dịch vụ ăn uống của Bộ Nông nghiệp Hàn Quốc, cho rằng: ‘Việc mở thêm quán baekban không tự động giúp ẩm thực Hàn có sức cạnh tranh hơn. Chúng ta cần hỗ trợ các doanh nghiệp ẩm thực Hàn Quốc mở rộng ra quốc tế, đồng thời có chương trình hỗ trợ các hộ kinh doanh nhỏ duy trì hoạt động’.

Tương lai của ẩm thực truyền thống Hàn Quốc đang là một vấn đề cần được quan tâm. Việc bảo tồn và phát triển ẩm thực truyền thống không chỉ là vấn đề về văn hóa, mà còn là vấn đề về kinh tế và xã hội. Hàn Quốc cần có những giải pháp hiệu quả để bảo vệ và phát triển ẩm thực truyền thống, đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong ngành này.