Gà rán Hàn Quốc – Hiện tượng ẩm thực toàn cầu

Trong những năm gần đây, gà rán Hàn Quốc đã trở thành một hiện tượng ẩm thực trên toàn cầu, không chỉ làm mưa làm gió tại thị trường nội địa mà còn lan tỏa ra khắp thế giới. Các chuỗi thương hiệu lớn như BBQ, bhc và Kyochon đang mở rộng mạng lưới cửa hàng với tốc độ chưa từng có, đưa món ăn giòn rụm, đậm đà hương vị Hàn ra khắp thế giới.

Theo số liệu công nghiệp Hàn Quốc, riêng trong năm 2024, thương hiệu BBQ đã khai trương khoảng 150 cửa hàng ở nước ngoài. Khi cộng thêm bhc và Kyochon, tổng số cửa hàng mới mở của ba “ông lớn” này lên tới 184 điểm trên toàn cầu – một con số phản ánh mức độ phổ biến ngày càng tăng của món gà rán Hàn Quốc.

Gà rán từng là món ăn đường phố bình dân, xuất hiện lần đầu vào thập niên 1970 khi Hàn Quốc bắt đầu công nghiệp hóa mạnh mẽ. Ban đầu chịu ảnh hưởng từ phong cách nấu nướng của Mỹ, món ăn này nhanh chóng được người Hàn cải biến với phong cách riêng, nổi bật nhất là kỹ thuật chiên hai lần giúp vỏ giòn rụm nhưng thịt bên trong vẫn mọng nước và thơm ngon.

Tới những năm 1980–1990, hàng loạt chuỗi thương hiệu nội địa ra đời, cạnh tranh nhau về công thức và phong cách. Khi làn sóng Hallyu (K-pop, K-drama và văn hóa Hàn) lan rộng trong thập niên 2000, gà rán Hàn Quốc cũng theo đó bùng nổ ra quốc tế. Những cảnh quay “chimaek” – kết hợp giữa gà rán và bia – xuất hiện dày đặc trong phim ảnh, khiến không ít khán giả toàn cầu tò mò và tìm đến món ăn này như một phần của trải nghiệm văn hóa Hàn.

Từ Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản cho đến Việt Nam hay Panama, gà rán Hàn Quốc đã thích nghi với khẩu vị địa phương một cách linh hoạt. Tại Mỹ, các loại sốt như buffalo hay ranch được thêm vào. Ở Đông Nam Á, món ăn này được pha trộn cùng các loại thảo mộc, gia vị bản địa. Ở Nhật, phiên bản gà ít cay, nhẹ vị lại được ưa chuộng hơn cả.

Các nền tảng mạng xã hội cũng góp phần đẩy nhanh tốc độ lan truyền của món ăn. Nhiều blogger ẩm thực và người nổi tiếng trên TikTok, Instagram thường xuyên chia sẻ video thử món gà rán Hàn Quốc, từ đó làm tăng độ nhận diện thương hiệu cho các chuỗi nhà hàng đến từ xứ kim chi.

Tại thị trường Hàn Quốc, các chuỗi siêu thị lớn như Emart, Lotte Mart và Homeplus đang khởi động một “cuộc chiến giá” chưa từng có nhằm thu hút khách hàng giữa bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang. Chỉ với 5.000 won (khoảng 90.000 đồng), người tiêu dùng có thể mua được một xô gà rán – mức giá khó tin khi mà các thương hiệu như BBQ hay Kyochon hiện bán với giá từ 23.000 won trở lên.

Các siêu thị tận dụng mô hình nấu và bán trực tiếp tại cửa hàng, không qua trung gian hay phí nhượng quyền, giúp giảm đáng kể chi phí sản phẩm. Song hành với chiến lược giảm giá là hiện tượng xếp hàng dài tại các siêu thị lớn – minh chứng cho sự hấp dẫn bền vững của món ăn này đối với người tiêu dùng Hàn Quốc.

Sự phổ biến của gà rán Hàn Quốc đang bước sang một giai đoạn mới. Không chỉ phục vụ cộng đồng người Hàn tại nước ngoài như trước, các chuỗi nhượng quyền hiện nay ngày càng được điều hành bởi các đối tác bản địa.

Trong số các thương hiệu Hàn Quốc, BBQ là thương hiệu tích cực mở rộng quy mô ra thị trường toàn cầu nhiều nhất. Theo kế hoạch công bố vào đầu năm 2024, công ty này dự kiến sẽ đạt con số khoảng 100 cửa hàng tại Mỹ trong năm đó và sẽ tăng gấp đôi sự hiện diện tại thị trường này vào năm 2025.

Trong khi đó, bhc và Kyochon Chicken cũng đang đạt được những bước tiến đáng kể ở nước ngoài. bhc hiện vận hành 26 cửa hàng tại bảy quốc gia, với 17 cửa hàng trong số đó được mở mới vào năm 2024. Doanh thu nước ngoài của công ty từ tháng 1 đến tháng 8/2024 đã tăng 304% so với cùng kỳ năm 2023.

Từ chỗ chỉ là một món ăn vặt đường phố, gà rán Hàn Quốc nay đã trở thành “sứ giả” đưa văn hóa ẩm thực Hàn ra thế giới. Dù đang ở Seoul, Tokyo, hay New York, một miếng gà rán giòn rụm có thể làm gợi nhớ tới một bộ phim Hàn bạn từng xem, một bài nhạc K-pop từng nghe, hoặc đơn giản là một bữa tối ngon miệng.

Giữa những biến động về giá cả, chiến lược nhượng quyền và khẩu vị địa phương, có một điều không thay đổi: gà rán Hàn Quốc tiếp tục là minh chứng sống động cho sức mạnh mềm của văn hóa, khi một món ăn có thể vượt qua mọi rào cản để chạm đến trái tim người tiêu dùng toàn cầu.

Châu Á là vùng đất đa dạng và phong phú về văn hóa ẩm thực, với nhiều món ăn đường phố nổi tiếng khắp thế giới. Các chuyên gia ẩm thực và du khách quốc tế đã xếp hạng và đưa ra danh sách 14 món ăn đường phố tiêu biểu của khu vực này.

Đầu tiên phải kể đến Phở của Việt Nam, món ăn được coi là quốc hồn quốc túy và đã được vinh danh trong danh sách các món ăn ngon nhất thế giới theo Business Insider. Xuất phát từ Nam Định và Hà Nội, phở đã chinh phục thực khách bằng nước dùng thanh ngọt từ xương hầm, bánh phở mềm mịn, thịt bò hoặc gà thái mỏng, cùng với rau thơm như húng quế, ngò gai. Phở không chỉ là một món ăn mà còn là biểu tượng văn hóa của Việt Nam.

Nhật Bản góp phần với Sushi, một biểu tượng ẩm thực không chỉ của Nhật Bản mà còn của thế giới. Sushi không chỉ là một món ăn mà còn là một nghệ thuật, với sự kết hợp giữa cơm trộn giấm, hải sản tươi sống, wasabi cay nồng và gừng ngâm chua tạo nên hương vị độc đáo.

Thái Lan góp phần với Tom Yum Goong, món canh tôm chua cay đặc trưng, được CNN ca ngợi là món ăn tuyệt vời nhất của nước này. Sự kết hợp giữa vị chua, cay, mặn, ngọt từ tôm, sả, lá chanh, riềng và cà chua khiến Tom Yum trở thành món ăn không thể bỏ qua khi đến Thái Lan.

Từ Hàn Quốc, Samgyetang, món gà tần sâm, là lựa chọn hoàn hảo trong những ngày nóng bức. Gà non nhồi sâm, gạo nếp, táo tàu, hoàng kỳ được hầm trong nồi đá, tạo nên hương vị thơm ngon, bổ dưỡng.

Trung Quốc có Sủi cảo, món ăn truyền thống đặc biệt phổ biến trong dịp Tết, tượng trưng cho sự may mắn và đoàn viên. Vỏ bánh mỏng dai, nhân thịt hoặc tôm, được hấp hoặc luộc, ăn kèm nước dùng trong vắt, sủi cảo là món ăn không thể thiếu khi khám phá ẩm thực Trung Hoa.

Ấn Độ và các nước lân cận có Thali, bữa ăn truyền thống Nam Á, mang đến sự cân bằng của sáu hương vị: mặn, ngọt, cay, đắng, chua, béo. Gồm cơm Basmati, bánh mì roti, cà ri rau, sữa chua và đồ ngọt, Thali là biểu tượng của sự đa dạng ẩm thực Ấn Độ, Nepal và các quốc gia lân cận.

Malaysia có Ikan Bakar, món cá nướng đặc trưng, được ướp tương ớt, gia vị, nướng trên lá chuối, tạo nên hương thơm quyến rũ. Món ăn này chinh phục du khách bằng vị ngọt tự nhiên của cá tươi và độ cay nồng.

Một món ăn đường phố nổi tiếng khác của Malaysia là Satay, món thịt xiên nướng, được ướp gia vị cay đặc trưng, nướng trên than hồng, ăn kèm nước chấm đậu phộng béo ngậy.

Bhutan có Jasha Maru, món gà hầm, nổi bật với vị cay đặc trưng từ ớt đỏ Thimphu. Thịt gà thái nhỏ hầm cùng hành tây, cà chua, gừng và rau mùi, món ăn này mang đến trải nghiệm vị giác độc đáo.

Thổ Nhĩ Kỳ có Doner Kebab, món ăn đường phố nổi tiếng, là sự kết hợp của bánh mì phủ mè, thịt nướng xiên quay, rau củ và nước sốt đa dạng. Thịt được cắt mỏng, mềm, thơm, khiến món ăn này trở thành biểu tượng ẩm thực đường phố.

Singapore có Cơm Gà Hải Nam, dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, đã trở thành món ăn biểu tượng của Singapore. Gà luộc hoặc quay, cơm nấu cùng gừng, tỏi, lá dứa, ăn kèm nước chấm ớt và dưa chuột, món ăn này phổ biến từ quán bình dân đến nhà hàng sang trọng.

Một món ăn quốc gia khác của Singapore là Cua Ớt, đứng thứ 35 trong danh sách 50 món ngon nhất thế giới. Nước sốt từ tỏi, giấm gạo, trứng và gia vị đặc biệt, kết hợp với cua tươi ngọt, tạo nên trải nghiệm ẩm thực khó quên.

Indonesia có Bò Rendang, món cà ri bò khô, nổi tiếng với vị cay nồng, béo ngậy từ nước dừa, kết hợp sả, gừng, ớt. Thường xuất hiện trong các dịp lễ, Rendang là tinh hoa ẩm thực Bali, ăn kèm cơm trắng hoặc cơm lá tre.

Cuối cùng là Cà Ri Massaman của Thái Lan, đứng đầu danh sách 50 món ngon nhất thế giới của CNN. Với vị cay, ngọt, béo từ nước dừa, đậu phộng, khoai tây và gia vị, món ăn này chinh phục mọi thực khách ngay từ lần thử đầu tiên.

Mỗi món ăn đều mang hương vị độc đáo, phản ánh bản sắc vùng miền và tập tính của người dân nơi đó, tạo nên nét đa dạng và phong phú cho văn hóa ẩm thực Châu Á nói riêng và thế giới nói chung.

Một gia đình người Nhật đã có một kỷ niệm đáng nhớ trong chuyến thăm phố đi bộ Nguyễn Huệ tại thành phố Hồ Chí Minh. Khi họ quyết định thử bánh tráng nướng, một món ăn vặt phổ biến của Việt Nam, gia đình này không thể hình dung được sự ấm áp và hiếu khách mà họ sẽ nhận được từ người bán hàng.

Cha của cậu bé là một người đàn ông Nhật Bản, và khi cậu con trai nhỏ không thể ăn được bánh tráng do có ớt cay, người cha đã đề nghị người bán hàng nướng một chiếc bánh tráng không nhân và không sốt cho cậu bé. Phản ứng của người bán hàng đã khiến cả gia đình ngạc nhiên và cảm động. Bà đồng ý với yêu cầu và sau đó từ chối lấy tiền, một hành động thể hiện sự hào phóng và lòng tốt mà người Việt Nam luôn đề cao.

Người đàn ông Nhật Bản đã vô cùng ngạc nhiên và xúc động trước hành động của người bán hàng. Cậu bé cũng rất hào hứng khi nhai bánh giòn rụm và bất ngờ nói ‘Cảm ơn’ bằng tiếng Việt, khiến những người xung quanh bật cười thích thú. Khoảnh khắc ấm áp này là một sự kiện thú vị và gần gũi, thể hiện sự thân thiện của người dân địa phương đối với du khách.

Câu chuyện này là một ví dụ khác về tấm lòng hiếu khách và tình cảm giản dị của người Việt Nam. Chỉ một hành động nhỏ như miễn phí chiếc bánh cũng đủ để lại ấn tượng đẹp và tạo ra những ký ức đáng nhớ cho du khách quốc tế. Phố đi bộ Nguyễn Huệ tại TP.HCM không chỉ là một địa điểm nổi tiếng về ẩm thực và du lịch mà còn là một điểm đến ấm áp và thân thiện, nơi mà mọi người có thể trải nghiệm sự hiếu khách và lòng tốt của người dân địa phương.

Những tương tác ấm áp như thế này thường xuyên xảy ra giữa du khách và người dân địa phương tại các điểm du lịch nổi tiếng của Việt Nam. Chúng không chỉ làm cho du khách cảm thấy được chào đón và trải nghiệm mà còn thể hiện sự giàu có về văn hóa và truyền thống hiếu khách của người Việt.

Một hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn, như miễn phí bánh cho một cậu bé du khách, thể hiện rằng, dù ở đâu, lòng tốt và sự thân thiện luôn có thể tạo ra sự khác biệt. Câu chuyện về gia đình người Nhật và chiếc bánh tráng nướng miễn phí sẽ còn được nhớ đến như một kỷ niệm đáng yêu về sự ấm áp và hiếu khách của con người Việt Nam.