Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tích cực xây dựng Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2026-2030. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng phát triển nông thôn bền vững tại Việt Nam. Dự thảo này kế thừa và phát huy những nền tảng tích cực từ giai đoạn 2021-2025 và bổ sung nhiều nội dung mới theo hướng hiện đại hóa, phân cấp linh hoạt và phản ánh thực chất kết quả phát triển nông thôn.

Một trong những điểm nổi bật của Dự thảo là việc phân chia các xã thành 3 nhóm theo điều kiện thực tiễn để áp dụng các mức chỉ tiêu phù hợp. Đồng thời, Dự thảo đề xuất mạnh mẽ việc phân quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc quy định tỷ lệ cụ thể nhiều tiêu chí như hạ tầng giao thông, điện, nước, nhà ở, thu nhập, đào tạo… nhằm đảm bảo tính linh hoạt và sát thực tế.

Dự thảo cũng bổ sung tiêu chí về bảo tồn làng nghề, phát triển OCOP, tiêu chí làng thông minh, tiêu chí hạnh phúc và chuyển đổi số trong quản trị xã. Điều này thể hiện sự quan tâm đến việc nâng cao chất lượng sống và sức khỏe người dân nông thôn, cũng như phát triển nông thôn bền vững.

Về hạ tầng giao thông nông thôn, Dự thảo đặt ra mục tiêu: 100% đường xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa, ít nhất 80% đường thôn, liên thôn được cứng hóa và 70% đường ngõ xóm sạch, thuận tiện. Tỷ lệ đất nông nghiệp có hệ thống tưới tiêu chủ động cũng được giữ ở mức ≥80%.

Dự thảo cũng đề xuất tiêu chí thu nhập bình quân đầu người đặt ra mục tiêu tăng ít nhất 2 lần so với năm 2020 — tương đương mức ≥72 triệu đồng/người với xã nhóm 1, ≥100 triệu đồng với xã nhóm 2 và ≥118 triệu đồng với xã nhóm 3.

Bên cạnh đó, Dự thảo cũng nhấn mạnh đến việc nâng cao vai trò kinh tế tập thể, sản xuất quy mô và tiêu chuẩn hóa nông sản. Yêu cầu mỗi xã có ít nhất 1 hợp tác xã hoặc tổ hợp tác hoạt động hiệu quả, ít nhất một mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực, và có kế hoạch phát triển sản phẩm OCOP.

Chuyển dịch cơ cấu lao động và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là nội dung xuyên suốt trong bộ tiêu chí. Dự thảo đặt mục tiêu tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt từ 30%–40% tùy nhóm xã; tất cả các xã phải triển khai kế hoạch đào tạo cộng đồng, chuyển đổi nghề, đồng thời có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả.

Bộ tiêu chí cũng phản ánh rõ những vấn đề xã hội đương đại như bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, bảo vệ trẻ em, với các chỉ tiêu cụ thể hơn, phù hợp với chức năng quản lý của từng bộ, ngành.

Tổng quan, Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2026-2030 thể hiện rõ định hướng phát triển nông thôn không chỉ là kinh tế, hạ tầng, mà còn là nơi an cư, hạnh phúc, có dịch vụ tốt, môi trường bền vững và người dân được phục vụ tận tâm.

Nguồn: Trang thông tin điện tử Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Tuổi trẻ xã Hòa Phú, Hà Nội đã để lại dấu ấn đáng nhớ trên mảnh đất quê hương bằng việc triển khai dự án “Thắp sáng đường quê” tại thôn Phú Đức. Dự án này bao gồm 20 cột đèn năng lượng mặt trời với công suất 300W mỗi đèn, được lắp đặt dọc các trục đường liên thôn, liên xã. Không chỉ đơn thuần là giải quyết vấn đề ánh sáng, dự án còn lan tỏa thông điệp về trách nhiệm, tình yêu thương và sự cống hiến không ngừng của thế hệ trẻ.

Công trình được thực hiện hoàn toàn từ nguồn xã hội hóa, với tổng kinh phí hơn 22 triệu đồng. Đây là kết quả của sự chung tay góp sức giữa người dân địa phương, doanh nghiệp và các đoàn viên thanh niên trực tiếp vận động. Các bạn trẻ đã thể hiện sự sáng tạo và tận tâm khi trực tiếp thiết kế, lắp đặt, đổ bê tông trụ, kéo dây và dựng cột dưới cái nắng gay gắt của mùa hè.

Chị Lê Thị Mỹ, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTTQ xã, Bí thư Đoàn xã Hòa Phú, đã chia sẻ về dự án: “Công trình này không chỉ là một tuyến đường được thắp sáng. Đó là biểu tượng cho tinh thần dấn thân, xung kích, cống hiến của thanh niên, là sự tri ân quê hương bằng chính bàn tay và trái tim của thế hệ trẻ hôm nay”.

Người dân thôn Phú Đức đã có phản ứng tích cực đối với dự án. Bà Nguyễn Thị Lệ, 63 tuổi, một cư dân địa phương, cho biết: “Tối trước đi lại vấp lên vấp xuống, mưa gió thì chẳng dám ra đường. Giờ có đèn rồi, sáng lắm mà lại không tốn điện. Cảm ơn các cháu Đoàn thanh niên nhiều lắm”. Họ gọi các bạn trẻ là “những người thắp sáng hy vọng” và bày tỏ sự biết ơn đối với công trình ý nghĩa này.

Dự án “Thắp sáng đường quê” tại Hòa Phú mang một ý nghĩa đặc biệt. Xã Hòa Phú là một xã còn nhiều khó khăn, dân cư sống rải rác, hệ thống hạ tầng nông thôn chưa đồng bộ. Những tuyến đường được chiếu sáng góp phần nâng cao chất lượng đời sống Nhân dân, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động sản xuất, sinh hoạt, học tập của người dân, đặc biệt là vào ban đêm.

Hơn thế, dự án là minh chứng rõ nét cho vai trò của tổ chức Đoàn trong xây dựng nông thôn mới nâng cao. Mỗi chiếc cột đèn dựng lên không chỉ xua tan bóng tối, mà còn khẳng định sự trưởng thành, bản lĩnh và trách nhiệm cộng đồng của thanh niên nông thôn trong thời kỳ mới.

Trong thời gian tới, mô hình “Thắp sáng đường quê” sẽ tiếp tục được mở rộng đến các thôn khác trong xã. Cùng với đó là những kế hoạch gắn kết với các công trình phần việc thanh niên như “Đoạn đường thanh niên tự quản sáng – xanh – sạch – đẹp – an toàn”, “Đồng hành cùng học sinh vùng khó” hay “Ngày thứ Bảy tình nguyện”. Các bạn trẻ xã Hòa Phú đang âm thầm ghi những dấu chân đẹp trên mảnh đất quê hương.

Những cột đèn năng lượng mặt trời không chỉ thắp sáng đường làng, mà còn soi rọi một phần tâm hồn của thế hệ trẻ, thế hệ dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm vì cộng đồng. Câu chuyện về tuổi trẻ xã Hòa Phú là một ví dụ điển hình về cách thế hệ trẻ có thể tạo ra sự khác biệt và đóng góp cho cộng đồng một cách tích cực. Thông tin chi tiết về dự án và những hoạt động của tuổi trẻ xã Hòa Phú đã truyền cảm hứng cho nhiều người, đặc biệt là thế hệ trẻ, trong việc đóng góp cho cộng đồng và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.

Phụ nữ tỉnh Gia Lai đã và đang đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới, với nhiều sáng kiến và hoạt động thiết thực. Không chỉ dừng lại ở những con đường được trang trí rực rỡ sắc hoa, phụ nữ còn thể hiện sự sáng tạo và trách nhiệm qua các mô hình phát triển kinh tế bền vững, góp phần tạo nên một xã hội tốt đẹp hơn.

Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Gia Lai đã chủ động triển khai nhiều hoạt động có ý nghĩa, điển hình như cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”. Thông qua đó, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ và các thành viên trong gia đình, xây dựng những giá trị gia đình văn hóa, tiến bộ. Đặc biệt, các cấp Hội LHPN đã tích cực nhân rộng nhiều mô hình mới, điển hình như “Con đường hoa do phụ nữ chăm sóc”, “Nhóm hộ liền kề nhà sạch – vườn đẹp”, hay “Chi hội phụ nữ không có hội viên nghèo”. Các hoạt động và mô hình này không chỉ mang lại vẻ đẹp cho không gian sống mà còn góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững.

Ngoài ra, phụ nữ Gia Lai còn tích cực tham gia vào các hoạt động hỗ trợ phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho các thành viên trong gia đình. Thông qua các chương trình hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, và tư vấn, đào tạo nghề, phụ nữ đã có thêm cơ hội phát triển kinh tế. Đồng thời, qua đó nâng cao vai trò và vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội. Những đóng góp của phụ nữ đã trực tiếp góp phần xây dựng những vùng nông thôn mới với đời sống vật chất và tinh thần ngày càng tốt đẹp hơn.

Đáng chú ý, các cấp Hội LHPN trong tỉnh đã tích cực huy động và hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế thông qua các hoạt động liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Nhiều mô hình được xem là điểm sáng trong phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Từ các hoạt động thiết thực này, đã khơi dậy được sức mạnh tổng hợp, sự phối hợp chặt chẽ giữa phụ nữ và chính quyền địa phương trong công tác xây dựng nông thôn mới.

Nói chung, phụ nữ Gia Lai đã thể hiện vai trò quan trọng của mình trong việc xây dựng nông thôn mới tại địa phương. Những hoạt động do Hội LHPN tỉnh cũng như các hội cấp dưới tổ chức không chỉ nâng cao đời sống vật chất mà còn góp phần tạo nên sự phát triển bền vững ở những vùng nông thôn trong tỉnh.

Xã Đông Hiệp, thành phố Cần Thơ, đã và đang tích cực triển khai mô hình “Gia đình 5 có, 3 sạch” như một giải pháp sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Mô hình này tập trung vào năm tiêu chí cốt lõi, bao gồm: “5 có” – Có ngôi nhà an toàn, Có sinh kế bền vững, Có sức khỏe, Có kiến thức, Có nếp sống văn hóa; và ba tiêu chí “3 sạch” – Sạch nhà, Sạch bếp, Sạch ngõ.

Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Đông Hiệp đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tham mưu và cụ thể hóa kế hoạch triển khai mô hình này tại các chi hội phụ nữ ấp và hộ gia đình. Để hiện thực hóa mục tiêu, Hội LHPN xã đã ra mắt nhiều mô hình mới gắn với việc đăng ký thực hiện mỗi ấp một tiêu chí “5 có” và ba tiêu chí “3 sạch”. Đặc biệt, Hội đã tổ chức tặng 50 thùng rác và hướng dẫn phân loại rác thải tại nguồn, góp phần vào thực hiện tiêu chí bảo vệ môi trường.

Song song với đó, Hội LHPN xã cũng đã tiến hành khảo sát các mô hình kinh tế mang lại lợi ích cao và hỗ trợ các hội viên, chị em phụ nữ về nguồn vốn, kỹ thuật sản xuất. Một số mô hình kinh tế nổi bật đã được triển khai, bao gồm trồng sầu riêng, trồng nhãn ‘Indo’, trồng hoa Tết, và trồng hoa màu dưới chân ruộng. Những mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập cho người dân mà còn góp phần vào việc xây dựng một nền nông nghiệp bền vững.

Kết quả của mô hình “Gia đình 5 có, 3 sạch” đã mang lại những chuyển biến tích cực trong cuộc sống của người dân nông thôn. Cuộc sống vật chất và tinh thần của bà con đã được cải thiện và nâng cao. Hệ thống đường xá trong xã cũng trở nên sáng sủa hơn với việc xây dựng các tuyến đèn chiếu sáng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và sinh hoạt hàng ngày.

Ngày 19/1/2024, xã Đông Hiệp đã long trọng tổ chức Lễ công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu. Đây là một dấu mốc quan trọng, đánh dấu sự thành công của mô hình “Gia đình 5 có, 3 sạch” trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại địa phương. Thành công của mô hình này không chỉ dừng lại ở việc đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu mà còn ở việc đã nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, tạo ra một cộng đồng dân cư đoàn kết, văn hóa và hướng tới tương lai.

Thông tin về mô hình “Gia đình 5 có, 3 sạch” tại Báo Mới và các nguồn tin cậy khác cho thấy nỗ lực không ngừng của chính quyền và nhân dân xã Đông Hiệp trong việc xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, nơi mà mỗi gia đình có thể phát triển toàn diện và bền vững.

Xã Thượng Đức, TP.Đà Nẵng – Một điển hình về phát triển nông thôn mới

Xã Thượng Đức, TP.Đà Nẵng, được thành lập từ ba xã gồm Đại Lãnh, Đại Hưng và Đại Sơn, nằm ở vị trí phía tây, cách trung tâm TP.Đà Nẵng khoảng 60 km. Với truyền thống yêu nước và lịch sử hào hùng, xã Thượng Đức đã trở thành biểu tượng của sự vượt khó và phát triển.

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, xã Thượng Đức đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong bối cảnh cả nước và TP.Đà Nẵng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Thượng Đức đã đoàn kết, đồng lòng, sớm kiểm soát và ổn định trên các mặt công tác.

Công tác xây dựng Đảng được chú trọng, với 129 đảng viên mới được kết nạp. Việc sắp xếp bộ máy, đơn vị hành chính cấp xã và chính quyền địa phương 2 cấp được thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả. Kinh tế nông nghiệp phát triển ổn định, với diện tích gieo trồng bình quân hằng năm đạt gần 935 ha và sản lượng lương thực hơn 6.000 tấn.

Hạ tầng kỹ thuật được quan tâm đầu tư, với 80% vùng sản xuất có đường giao thông đến nơi. Các công trình thủy lợi được xây dựng, giúp tưới tiêu đạt 100% diện tích. 100% các tuyến đường liên thôn, liên xã được bê tông hóa.

Công tác an sinh, xã hội được chú trọng quan tâm đúng mức. Xã đã hoàn thành thực hiện mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát giai đoạn 2023-2025 với số lượng 104 nhà. Tỉ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể nhẹ cân còn 5,42%. Giáo dục, y tế, an sinh xã hội có nhiều tiến bộ.

Bí thư Đảng ủy xã Thượng Đức Đặng Văn Kỳ nhận định, với những thành tựu to lớn trên các lĩnh vực đạt được trong những năm gần đây, cùng với sự quan tâm đầu tư của nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, xã Thượng Đức sẽ tiếp tục phát triển nhanh hơn trong nhiệm kỳ tới.

Xã Thượng Đức sẽ tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, chính quyền số, nền hành chính hiện đại. Xã sẽ thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, đầu tư nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn gắn với giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới.

Trong lĩnh vực phát triển kinh tế, xã Thượng Đức phấn đấu tăng trưởng thương mại, dịch vụ và du lịch từ 12%/năm. Xã sẽ xúc tiến các dự án như khu trung tâm thương mại, khu du lịch sinh thái và khai thác các tài nguyên địa phương…

Với hướng đi đã được khẳng định, kế thừa và phát huy những thành tựu đã đạt được, Đảng bộ và nhân dân xã Thượng Đức quyết tâm đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra. Xây dựng xã Thượng Đức sớm thành xã nông thôn mới nâng cao, nhân dân có cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc.

Lâm Đồng đang tập trung phát triển kinh tế nông thôn như một trụ cột quan trọng trong chiến lược xây dựng nông thôn mới hiện đại, xanh, bền vững và giàu bản sắc trong giai đoạn 2026-2035. Một trong những mô hình được coi là hiệu quả và đang được nhân rộng tại địa phương là dự án sinh kế về trồng dâu, nuôi tằm, thuộc chương trình mục tiêu quốc gia về Giảm nghèo bền vững.

Dự án này đã được triển khai tại Quảng Khê với sự tham gia của 22 hộ dân. Kết quả đạt được là rất đáng kể khi các hộ tham gia đã có được thu nhập ổn định. Cụ thể, trung bình mỗi tháng, các hộ có thể thu được 2 lứa kén, với thu nhập từ 8-13 triệu đồng/tháng/hộ. Không chỉ giúp người dân thoát nghèo, mô hình này còn tạo việc làm ổn định tại chỗ, giúp họ chủ động trong sản xuất và phát triển kinh tế gia đình.

Chị H’Liêm, một người dân thuộc dân tộc Mạ tại xã Quảng Khê, chia sẻ rằng chị là một trong những người đầu tiên tại địa phương phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm. “Tôi thấy quyết định này là đúng đắn vì gia đình có thể tận dụng được đất đai để trồng dâu, nuôi tằm. Công việc nuôi tằm không đòi hỏi kỹ thuật quá khó, chỉ cần siêng năng, cẩn thận là có thể có thu nhập tương đối ổn định và đều đặn”, chị H’Liêm cho biết.

Ông Mai Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã Quảng Khê, đánh giá cao mô hình trồng dâu, nuôi tằm tại địa phương. “Chúng tôi nhận thấy rằng trồng dâu, nuôi tằm là một lựa chọn phù hợp với điều kiện tự nhiên và tập quán sản xuất của người dân tại đây. Các hộ được chọn tham gia đều là những người có nhu cầu thực sự và có ý chí vươn lên. Chính điều này đã góp phần quyết định đến hiệu quả thực tế của chương trình”, ông Tùng khẳng định.

Ông Tùng cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của hệ thống chính trị cơ sở trong việc định hướng và đồng hành xây dựng mô hình. “Cấp ủy, chính quyền cơ sở đã phân công cụ thể người đứng đầu và tổ phụ trách thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, nắm tình hình để tạo bước phát triển ổn định cho nghề trồng dâu, nuôi tằm của bà con”, ông Tùng cho biết thêm.

Hiện tại, xã Quảng Khê đã có trên 200 hộ trồng dâu, nuôi tằm, với tổng diện tích hơn 100 ha. Mô hình này đã mang lại hiệu quả vượt mong đợi, giúp nhiều hộ không chỉ thoát nghèo mà còn phát triển sản xuất theo quy mô lớn và bền vững hơn.

Kết quả đạt được từ mô hình trồng dâu, nuôi tằm tại Quảng Khê đã cho thấy sự vào cuộc mạnh mẽ và quyết tâm cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và chính quyền cơ sở. Đây là kinh nghiệm quý báu và là một điển hình tốt mà Việt Nam có thể tiếp tục phát huy trong giai đoạn tới. Chủ trương chung là tiếp tục phân công nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, các cấp; quán triệt và thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư.