Nền kinh tế toàn cầu đang trải qua một giai đoạn bất ổn chưa từng có do những chính sách thuế quan của Mỹ. Kể từ khi Tổng thống Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai của mình, thế giới đã chứng kiến những đe dọa về thuế quan mạnh tay mà ông áp dụng đối với các quốc gia trên toàn cầu. Mục tiêu lớn nhất mà ông Trump nhắm tới là Trung Quốc, cùng với các nước bị nghi ngờ là trung chuyển hàng hóa của Trung Quốc trước khi xuất khẩu sang Mỹ, với mức thuế quan rất cao.

Trước những áp lực từ trong nước, ông Trump đã phải hoãn việc áp thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc để tiến hành các cuộc đàm phán tại Geneva. Tuy nhiên, sự không chắc chắn trong chính sách kinh tế của Mỹ đã khiến các nhà đầu tư mất niềm tin vào Mỹ như một điểm đến an toàn cho vốn đầu tư. Dòng vốn đầu tư toàn cầu đã trải qua những thay đổi đáng kể do chính sách thuế quan của Mỹ và những xung đột địa chính trị trên toàn cầu.

Đối với Việt Nam, một nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào yếu tố bên ngoài cả về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và xuất khẩu, việc tìm kiếm các biện pháp ứng phó với những tác động tiêu cực từ bên ngoài là cấp thiết. Mức thuế quan mà ông Trump tuyên bố đối với Việt Nam được xem là tương đối thuận lợi so với các nước châu Á khác. Tuy nhiên, các doanh nghiệp và policymakers Việt Nam vẫn cần phải chờ đợi và chuẩn bị cho những rủi ro tiềm ẩn.

Các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động xây dựng các chiến lược để giảm thiểu rủi ro, ngay cả khi điều này đòi hỏi phải chịu chi phí cao hơn. Chẳng hạn, để giảm thiểu rủi ro liên quan đến nguồn gốc xuất xứ, các doanh nghiệp trong ngành dệt may Việt Nam có thể chủ động tìm kiếm nguồn nguyên liệu thay thế, mặc dù chi phí có thể cao hơn.

Tăng trưởng kinh tế toàn cầu có khả năng sẽ phải điều chỉnh lại theo hướng thu hẹp. Dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2025 của OECD là 2,9% (so với mức 3,3% của năm 2024), và nhiều khả năng sẽ khó đạt được mục tiêu này. Nguy cơ nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái ngày càng tăng cao, và các quốc gia, trong đó có Việt Nam, cần phải có những biện pháp phù hợp để ứng phó với những thách thức này.

Trong bối cảnh hiện nay, việc theo dõi sát sao các diễn biến của chính sách thuế quan của Mỹ và các tác động của nó đối với nền kinh tế toàn cầu là rất quan trọng. Việt Nam cần tiếp tục theo đuổi các chính sách kinh tế phù hợp, tăng cường năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước, và tìm kiếm các cơ hội mới cho tăng trưởng kinh tế.

Cuối cùng, mặc dù面临 những thách thức không nhỏ, Việt Nam cũng có những cơ hội để tăng cường vị thế của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu và tận dụng các lợi ích từ quá trình toàn cầu hóa. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi sự chủ động và sáng tạo từ các doanh nghiệp, cũng như sự hỗ trợ từ phía chính phủ.

Ngày 1/8, chính sách thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức có hiệu lực, tạo ra những biến động lớn trên thị trường toàn cầu và đẩy nhiều đồng minh của Mỹ vào cuộc đàm phán gấp rút. Sự kiện này đã gây ra những biến động mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán toàn thế giới, với chỉ số STOXX600 của châu Âu và DAX của Đức giảm sâu.

Các ngành như máy móc, đồng hồ của Thụy Sĩ và các sản phẩm xuất khẩu của Canada, Ấn Độ, Nam Phi, New Zealand và Đài Loan (Trung Quốc) đều chịu ảnh hưởng nặng nề từ mức thuế mới. Chính sách thuế quan mới của Mỹ, lần đầu tiên được công bố vào ngày 2/4, không áp dụng một mức thuế đồng loạt cho tất cả các quốc gia. Thay vào đó, nó giống như một ván cờ phức tạp, nơi mỗi quốc gia được đối xử khác nhau dựa trên kết quả đàm phán song phương với Mỹ trong nhiều tháng qua.

Một số quốc gia như Malaysia, Thái Lan và Campuchia đã đạt được mức thuế thấp hơn so với mức ban đầu. Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) cùng nhận mức thuế chung 15%. Trung Quốc cũng đã đạt được một thỏa thuận quan trọng, giảm mức thuế từ 145% xuống còn 10%, mặc dù vẫn phải chịu mức thuế 20% đối với các hoạt động liên quan đến buôn lậu fentanyl.

Những tác động kinh tế toàn cầu của chính sách thương mại này rất đáng kể. Từ góc nhìn kinh tế, chính sách này có thể làm tăng chi phí sản xuất và giá tiêu dùng. Giáo sư kinh tế Joseph Foudy nhận định rằng nhiều công ty có thể sẽ ngừng nhập khẩu hoàn toàn khi mức thuế vượt quá 20%.

Tăng trưởng kinh tế toàn cầu cũng đối mặt với nguy cơ suy giảm. Báo cáo từ BBVA Research ước tính rằng các mức thuế hiện tại có thể khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm 0,5 điểm phần trăm trong ngắn hạn và hơn 2 điểm phần trăm trong trung hạn.

Trong khi đó, Mỹ lại thu ‘bội thu’ ngân sách từ thuế quan. Từ đầu năm đến ngày 25/7, Bộ Tài chính Mỹ đã thu về 124 tỷ USD tiền thuế nhập khẩu, tăng tới 131% so với cùng kỳ năm ngoái.

Chính sách thương mại của Tổng thống Trump đã tạo ra một bức tranh phức tạp về quan hệ kinh tế quốc tế, với nhiều thách thức và cơ hội cho các quốc gia trên toàn thế giới.

Trước thời hạn chót ngày 1/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố một thỏa thuận thương mại mới với Hàn Quốc. Thông tin này đã được công bố trong bối cảnh các bên đang cố gắng đạt được một thỏa thuận trước khi mức thuế mới có hiệu lực.

Theo thỏa thuận này, Mỹ sẽ áp dụng mức thuế 15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Hàn Quốc. Mức thuế này tương đương với mức thuế mà Mỹ đang áp dụng đối với Liên minh châu Âu và Nhật Bản. Tổng thống Trump đã bày tỏ sự hài lòng với thỏa thuận này, cho rằng đây là một thỏa thuận thương mại đầy đủ và hoàn chỉnh.

Không chỉ dừng lại ở mức thuế nhập khẩu, thỏa thuận này còn bao gồm việc Hàn Quốc sẽ đầu tư 350 tỷ USD vào các dự án do Mỹ sở hữu và kiểm soát. Đây được xem là một phần quan trọng của thỏa thuận và thể hiện sự cam kết của Hàn Quốc trong việc tăng cường hợp tác kinh tế với Mỹ.

Về mức thuế đối ứng, hàng hóa Hàn Quốc sẽ phải chịu mức thuế 15%. Mức thuế này thấp hơn mức 25% mà Tổng thống Trump đã công bố hồi đầu tháng 7 nhưng cao hơn mức 10% hiện nay. Một điểm đáng chú ý khác là hàng nhập khẩu từ Mỹ vào Hàn Quốc sẽ không bị áp thuế khi Hàn Quốc mở cửa cho thương mại và chấp nhận ô tô Mỹ.

Thỏa thuận này dự kiến sẽ chính thức được công bố trong chuyến thăm của tân Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung đến Mỹ trong tháng tới. Việc đạt được thỏa thuận này là một tín hiệu tích cực cho quan hệ thương mại giữa hai quốc gia.

Hàn Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ 6 của Mỹ. Trong năm 2024, Hàn Quốc đã xuất khẩu sang Mỹ khoảng 132 tỷ USD hàng hóa, chủ yếu là ô tô và phụ tùng ô tô, chất bán dẫn và đồ điện tử. Về phía Mỹ, nước này đã xuất khẩu khoảng 66 tỷ USD hàng hóa sang Hàn Quốc, chủ yếu là dầu khí và máy móc công nghiệp.

Trong bối cảnh hiện nay, các thỏa thuận thương mại quốc tế đang trở thành tâm điểm chú ý hơn bao giờ hết. Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa các quốc gia bằng việc áp thuế quan cao hơn cho đến khi họ đồng ý ký kết các thỏa thuận mới với Mỹ. Tuy nhiên, quá trình đàm phán các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia diễn ra như thế nào và liệu những hành động mạnh mẽ của ông Trump có làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán hay không?

Jason Langrish, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu của Canada, cho biết rằng những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm xấu đi bầu không khí trong phòng đàm phán. Ông giải thích rằng gần đây, trong thời kỳ chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bản địa đang gia tăng, các thỏa thuận thương mại đã trở nên mang tính phòng thủ và buộc tội nhiều hơn. Ông Langrish, người đã giúp Canada ký kết các thỏa thuận thương mại với EU và Ấn Độ, cho biết rằng điều này trái ngược với cách thức các thỏa thuận như vậy được đạt được trước đây. Theo truyền thống, các cuộc đàm phán thương mại thường mang tính tích cực vì bạn đang nâng cấp một thỏa thuận vốn đã có hiệu quả giữa hai quốc gia.

Một cựu đàm phán viên thương mại khác, Karl Falkenberg, người đã nhiều năm làm đại diện cho EU trong các cuộc đàm phán, nói rằng ông Trump ‘không chấp nhận luật chơi’. Ông không có ý khen ngợi, nhưng ông Trump chắc chắn sẽ coi đó là một lời khen.

Các cuộc đàm phán thương mại được tiến hành như thế nào? Điều gì diễn ra trong các phòng họp kín? Quá trình đàm phán thương mại thường bắt đầu với việc mỗi bên chỉ định một trưởng đoàn đàm phán. Các nhóm được bố trí cho mỗi bàn đàm phán, có thể bao gồm các vấn đề như thuế quan, quy định, và mua sắm chính phủ. Mỗi bàn đàm phán sẽ có một thành viên phụ trách riêng.

Ông Langrish nói rằng sau đó, ‘cuộc đua bắt đầu’, lưu ý rằng các thỏa thuận thường mất nhiều năm để hoàn tất. Đối với ông Falkenberg, một ngày làm việc điển hình trong các cuộc đàm phán gồm một phiên vào buổi sáng và một phiên vào buổi chiều, nhưng ông cho biết đã từng ‘rời văn phòng lúc 5 giờ sáng’.

Mặc dù các bộ phim chính trị truyền hình thường phóng đại các xung đột trong đàm phán, nhưng hầu hết những người trong ngành đều nói rằng công việc thực sự diễn ra âm thầm, trong nhiều giờ thương lượng chiến lược, cả cho và nhận.

Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại của Mỹ, cho biết rằng yếu tố quan trọng nhất trong đàm phán là sự tin tưởng. Bà nói rằng bạn sẽ không bao giờ có được 100% sự tin tưởng, bởi vì mỗi bên đều có các mục tiêu quốc gia riêng. Nhưng nếu bạn cảm thấy có thể chia sẻ không chính thức các đề xuất với phía bên kia, và điều đó sẽ không bị rò rỉ ra báo chí hay lan truyền đến các bên liên quan, thì sẽ dễ dàng hơn để đi đến một kết thúc thành công.

Tuy nhiên, trong khi các yếu tố nội bộ trong phòng đàm phán có vai trò quan trọng, thì những gì đang diễn ra bên ngoài thế giới mới chính là thứ có thể quyết định sự thành – bại của một thỏa thuận. Ông Langrish chỉ ra rằng có những người phản đối một thỏa thuận được ký kết, chẳng hạn như một lĩnh vực kinh tế có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, hoặc phe đối lập chính trị trong nước.

Bà Cutler nói thêm rằng điều khiến các nhóm đàm phán của Mỹ gặp khó khăn chính là việc ông Trump muốn họ ký kết các thỏa thuận mới với hầu hết các quốc gia trong một khoảng thời gian rất ngắn. Lời khuyên của bà Cutler dành cho Tổng thống Donald Trump và những người thân cận ông là hãy ngưng sử dụng mạng xã hội, vì việc quá công khai một cuộc đàm phán có thể gây ảnh hưởng đến tiến trình.

Trong khi đó, khi thuế quan của Mỹ dường như liên tục tăng giảm một cách khó hiểu, giới luật sư thương mại trên toàn thế giới đang rất được săn đón.

Trong một diễn biến mới, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng về kế hoạch áp dụng mức thuế quan tối thiểu đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia chưa đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ. Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh về trí tuệ nhân tạo (AI) diễn ra tại Washington vào ngày 23/7, ông Trump cho biết sẽ có một mức thuế quan đơn giản và minh bạch, với mức thuế từ 15% đến 50%.

Đặc biệt, ông Trump khẳng định sẽ không áp dụng thuế đối ứng dưới mức này trước hạn chót ngày 1/8. Động thái này thể hiện sự thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận đối với hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ, đồng thời phản ánh nỗ lực của Washington trong việc gia tăng áp lực lên những quốc gia chưa hoàn tất thương lượng các thỏa thuận thương mại.

Trước đó, vào đầu tháng, ông Trump thông báo rằng hơn 150 quốc gia sẽ nhận được thư thuế quan ‘khoảng 10% hoặc 15%, quyết định cuối cùng vẫn đang được cân nhắc’. Thông tin này đã được Nhà Trắng công bố và đang được các quốc gia trên toàn thế giới theo dõi chặt chẽ.

Ngoài ra, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cũng tiết lộ rằng những quốc gia có quy mô nhỏ như các nước thuộc khu vực Mỹ Latinh, Caribe và một số quốc gia châu Phi sẽ được áp dụng mức thuế quan 10%. Tuy nhiên, ông Trump vẫn mở ra cơ hội cho các quốc gia có thể thực hiện các thỏa thuận đặc biệt nhằm giảm thiểu mức thuế quan áp dụng, từ đó khuyến khích các đối tác thương mại tích cực tìm kiếm các giải pháp hợp tác.

Thông tin về kế hoạch áp dụng mức thuế quan tối thiểu này đã gây ra nhiều phản ứng từ các quốc gia trên toàn thế giới. Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cũng đã lên tiếng về vấn đề này, bày tỏ quan ngại về những tác động tiềm tàng của mức thuế quan mới đối với thương mại toàn cầu.

Trong bối cảnh hiện nay, các quốc gia đang tích cực tìm kiếm các giải pháp để giảm thiểu tác động của mức thuế quan mới. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng đã đưa ra cảnh báo về những rủi ro tiềm tàng của chủ nghĩa bảo hộ thương mại và kêu gọi các quốc gia duy trì các chính sách thương mại tự do và công bằng.

Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa công bố báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) tháng 7 năm 2025, trong đó dự báo tăng trưởng kinh tế của các nền kinh tế đang phát triển tại khu vực châu Á và Thái Bình Dương sẽ đạt 4,7% trong năm 2025, giảm 0,2 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 4. Dự báo cho năm 2026 cũng được điều chỉnh giảm từ 4,7% xuống 4,6%.

ADB cho rằng việc hạ dự báo này chủ yếu do dự kiến xuất khẩu giảm trong bối cảnh Mỹ tăng thuế nhập khẩu và môi trường thương mại toàn cầu thiếu ổn định, cùng với nhu cầu trong nước suy yếu. Các rủi ro khác bao gồm xung đột và căng thẳng địa chính trị có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và đẩy giá năng lượng tăng cao, cùng với sự suy yếu nặng nề hơn dự kiến của thị trường bất động sản tại Trung Quốc.

Ông Albert Park, Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB, nhận định: ‘Châu Á và Thái Bình Dương đã chống chịu được với môi trường bên ngoài ngày càng thách thức trong năm nay. Tuy nhiên, triển vọng kinh tế đang suy yếu trước các rủi ro ngày càng gia tăng và sự bất định toàn cầu. Các nền kinh tế trong khu vực cần tiếp tục củng cố nền tảng kinh tế và thúc đẩy mở cửa thương mại cùng hội nhập khu vực để hỗ trợ đầu tư, việc làm và tăng trưởng.’

Dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc – nền kinh tế lớn nhất khu vực – được giữ nguyên ở mức 4,7% trong năm nay và 4,3% trong năm tới. Ấn Độ – nền kinh tế lớn thứ hai của khu vực – được dự báo tăng trưởng 6,5% trong năm 2025 và 6,7% trong năm 2026, giảm lần lượt 0,2 và 0,1 điểm phần trăm so với dự báo tháng 4, do tình trạng bất ổn về thương mại và mức thuế nhập khẩu cao hơn từ Mỹ tác động tới xuất khẩu và đầu tư.

Kinh tế Việt Nam được kỳ vọng vẫn sẽ vững vàng trong năm 2025 và 2026, mặc dù tăng trưởng có thể chững lại trong ngắn hạn do áp lực từ thuế quan. Tăng trưởng xuất – nhập khẩu mạnh mẽ cùng với sự gia tăng mạnh mẽ trong giải ngân vốn đầu tư nước ngoài đã thúc đẩy nền kinh tế trong nửa đầu năm 2025. Cam kết đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng 32,6%, trong khi giải ngân tăng 8,1% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy niềm tin mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế đối với triển vọng kinh tế của Việt Nam.

Tuy nhiên, thỏa thuận thương mại với Mỹ, được công bố vào đầu tháng 7-2025, áp mức thuế nhập khẩu cao hơn đáng kể đối với hàng xuất khẩu từ Việt Nam vào Mỹ, dự kiến sẽ làm giảm nhu cầu xuất khẩu trong phần còn lại của năm 2025 và sang năm 2026. Chỉ số Nhà Quản trị mua hàng (PMI) cho thấy sản xuất công nghiệp đã chậm lại từ cuối năm 2024.

Bất chấp những rủi ro gia tăng từ sự bất ổn về thuế quan, các cải cách trong nước, nếu được thực hiện hiệu quả và nhanh chóng, có thể giảm thiểu những rủi ro này bằng các yếu tố trong nước được củng cố. Tăng trưởng GDP của Việt Nam dự kiến đã được điều chỉnh giảm xuống còn 6,3% vào năm 2025 và 6,0% vào năm 2026. Lạm phát dự kiến sẽ giảm xuống còn 3,9% vào năm 2025 và 3,8% vào năm 2026.

Trước đó, vào tháng 4-2025, ADB dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam ở mức 6,6% trong năm 2025 và 6,5% trong năm 2026; lạm phát cho cả năm nay sẽ có thể tăng lên mức 4%.

Thị trường bông gần đây đã trải qua một giai đoạn bán tháo mạnh mẽ. Tuy nhiên, theo phân tích của Jack Scoville, Phó Chủ tịch Price Futures Group, đà bán tháo này có thể đã diễn ra quá mức. Một số yếu tố hiện tại đang hỗ trợ cho sự tăng trưởng của giá bông. Đồng USD đang trên đà giảm mạnh và giá dầu thô đang ở mức thấp, điều này có thể thúc đẩy giá bông tăng lên.

尽管 vậy, Scoville cũng chỉ ra rằng đà tăng của giá bông đang bị hạn chế do các nhà đầu tư vẫn còn tỏ ra thận trọng. Các cuộc đàm phán thỏa thuận thương mại đang diễn ra, một số có thể kéo dài, và quan trọng hơn, nhu cầu hiện tại không thực sự mạnh mẽ. Điều này cho thấy thị trường bông vẫn đang đối mặt với những thách thức nhất định.

Ở Indonesia, các chi tiết trong hiệp định thương mại mới được công bố với Mỹ đang được làm rõ. Một trong những điểm đáng chú ý là khả năng miễn trừ thuế cho các mặt hàng chủ chốt như dầu cọ và nickel. Những thông tin này đang được chờ đợi và có thể tác động đến thị trường bông trong thời gian tới.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết một thỏa thuận thuế quan song phương có lợi với Nhật Bản vẫn là khả thi. Điều này mở ra hy vọng về một thỏa thuận thương mại thuận lợi giữa Mỹ và Nhật Bản, có thể tác động tích cực đến thị trường bông.

Về số liệu mới nhất, doanh số bán ròng bông cho niên vụ 2024/25 chỉ đạt 5.500 kiện, giảm 93% so với tuần trước và giảm 89% so với mức trung bình 4 tuần gần đây. Lượng bông xuất khẩu trong tuần đạt 156.400 kiện, giảm 35% so với tuần trước và giảm 29% so với trung bình 4 tuần. Những số liệu này cho thấy thị trường bông đang đối mặt với những thách thức về nhu cầu và xuất khẩu.

Với những yếu tố hỗ trợ và thách thức hiện tại, thị trường bông có thể sẽ trải qua một giai đoạn điều chỉnh và ổn định. Việc theo dõi các cuộc đàm phán thương mại, diễn biến của đồng USD và giá dầu thô sẽ là quan trọng để dự đoán xu hướng tiếp theo của thị trường bông.