Trong quá trình toàn cầu hóa, các công ty ô tô hàng đầu thế giới như Toyota, Volkswagen và BMW đã không thể bỏ qua thị trường Trung Quốc – nơi được xem là “miếng bánh” khổng lồ mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng muốn chinh phục. Để thâm nhập thị trường này, họ đã phải thiết lập các liên doanh với các nhà sản xuất địa phương. Sự hợp tác này không chỉ mở ra cơ hội tiếp cận thị trường mới mà còn tạo điều kiện cho sự lan tỏa kiến thức, giúp nâng cao chất lượng sản phẩm của các nhà sản xuất Trung Quốc.

Sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc trong những năm gần đây là minh chứng cho hiệu quả của chiến lược này. Từ năm 2001 đến năm 2017, ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc đã trải qua một quá trình tăng trưởng mạnh mẽ, với sản lượng ô tô sản xuất và bán ra trên toàn thế giới chiếm hơn 1/3 tổng số. Không chỉ tập trung vào số lượng, chất lượng của ô tô Trung Quốc cũng đã cải thiện đáng kể. Theo số liệu thống kê, tỷ lệ trục trặc của xe du lịch nội địa Trung Quốc đã giảm 75% từ năm 2001 đến năm 2014.

Một phần quan trọng của sự cải thiện này có thể được quy cho sự lan tỏa kiến thức từ các công ty ô tô nước ngoài thông qua các liên doanh. Shengmao Cao, trợ lý giáo sư chiến lược tại Kellogg, định nghĩa sự lan tỏa kiến thức này là việc các công ty có thể quan sát và áp dụng kiến thức và bí quyết sản xuất của nhau một cách tự nhiên hoặc thông qua các thỏa thuận hợp tác. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích hàng nghìn cuộc khảo sát do J.D. Power & Associates thực hiện từ năm 2001 đến năm 2014 và nhận thấy rằng hiệu ứng lan tỏa tri thức từ các liên doanh đã đóng góp 8,3% vào sự cải thiện chất lượng tổng thể của ô tô Trung Quốc trong giai đoạn đó.

Việc định lượng những hiệu ứng lan tỏa này không chỉ giúp các công ty hiểu rõ hơn về quyết định hợp tác mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về chính sách công nghiệp và chiến lược kinh doanh trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Tuy nhiên, sự hợp tác này cũng đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào các công ty nước ngoài cân bằng giữa việc kiếm lợi nhuận và khả năng nuôi dưỡng một đối thủ cạnh tranh trong tương lai.

Trở thành đối tác với các doanh nghiệp địa phương không chỉ giúp các tập đoàn đa quốc gia tiếp cận thị trường rộng lớn mà còn giúp họ có cơ hội tìm hiểu và tiếp thu công nghệ, kinh nghiệm quản lý từ các đối tác địa phương. Tuy nhiên, các công ty nước ngoài cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng để không tạo ra một đối thủ cạnh tranh mạnh trong tương lai mà không có được những lợi ích tương xứng.

Trong bối cảnh ngành công nghiệp ô tô điện đang phát triển nhanh chóng, hãng ô tô Toyota đã thực hiện một động thái chiến lược quan trọng nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh của mình trên thị trường Trung Quốc. Thay vì sản xuất động cơ cho xe điện tại Nhật Bản hoặc các quốc gia khác, Toyota quyết định chuyển hướng sản xuất tại Trung Quốc theo hình thức ‘Made in China’.

Quyết định này của Toyota được kỳ vọng sẽ giúp hãng cắt giảm đáng kể chi phí sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh trong phân khúc xe điện tại Trung Quốc, một thị trường được đánh giá là vô cùng khốc liệt. Theo ông Mitsuya Kishida, Giám đốc điều hành của Hãng ô tô Toyota, khoảng 99% vật liệu và linh kiện trong động cơ ô tô điện của hãng đều có nguồn gốc từ Trung Quốc. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu chi phí sản xuất mà còn cho phép Toyota tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Một trong những thành công đáng kể của Toyota tại Trung Quốc có thể kể đến là mẫu xe điện Toyota bZ3X. Mẫu xe này được trang bị động cơ điện sản xuất tại Trung Quốc và có giá chỉ khoảng 15.000 USD, tương đương 392 triệu đồng. Với mức giá hợp lý, Toyota đã nhận được hơn 20.000 đơn đặt hàng cho mẫu xe này kể từ khi ra mắt. Thành công của bZ3X là một phần trong nỗ lực của Toyota nhằm lấy lại thị phần tại Trung Quốc, nơi các nhà sản xuất ô tô điện nội địa đang chiếm lĩnh thị trường.

Toyota đã và đang tiếp tục tung ra các dòng xe giá rẻ, tập trung vào mức giá khoảng 400 triệu đồng, và chúng đã được khách hàng đón nhận tích cực. Trong 5 tháng đầu năm 2025, doanh số của Toyota tại Trung Quốc đã tăng 7,7% với hơn 530.000 xe được bán ra. Với việc tiếp tục tung ra các mẫu xe điện mới, bao gồm bZ7, Toyota đặt mục tiêu bắt kịp các đối thủ và tăng cường vị thế trên thị trường Trung Quốc.

Việc sản xuất động cơ cho xe điện tại Trung Quốc là một phần trong chiến lược của Toyota nhằm khai thác thị trường lớn và đầy tiềm năng này. Toyota kỳ vọng rằng với việc tăng cường sản xuất và phân phối xe điện tại Trung Quốc, hãng sẽ có thể phục hồi và củng cố vị trí của mình trong thị trường ô tô điện.