Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc lựa chọn ngành học đã trở thành một quyết định quan trọng cho tương lai. Mới đây, Viện CFA và Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã công bố những phát hiện mới về ngành tài chính và các ngành học khác. Những thông tin này đã giúp làm sáng tỏ sự thay đổi trong nhu cầu tuyển dụng và xu hướng nghề nghiệp.

Ngành tài chính, vốn được xem là ‘con đường vàng’ đến sự ổn định và thu nhập cao, đang dần mất vị thế trước các ngành học ít được chú ý như dinh dưỡng, xây dựng, nông nghiệp. Theo báo cáo của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, các ngành học đại học có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất tại Mỹ bao gồm: Khoa học dinh dưỡng (0,4%), Dịch vụ xây dựng (0,7%), Khoa học động thực vật (1%), Kỹ thuật xây dựng (1%), Giáo dục đặc biệt (1%), Nông nghiệp (1,2%), Giáo dục mầm non (1,3%), Kỹ thuật hàng không vũ trụ (1,4%), Điều dưỡng (1,4%), và Khoa học trái đất (1,5%).

Những số liệu này cho thấy các ngành STEM như khoa học máy tính, từng là điểm nóng tuyển dụng trong suốt giai đoạn hậu đại dịch, cũng ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp cao. Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học xã hội và nhân văn lại đang gia tăng. Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp phần làm đảo lộn những định hướng nghề nghiệp truyền thống.

Nếu trước đây, các ngành công nghệ và tài chính được xem là ‘vùng đất hứa’ thì nay, nhu cầu về tư duy sáng tạo, khả năng giao tiếp, xử lý tình huống – những kỹ năng đặc trưng của khối ngành nhân văn – lại ngày càng được đề cao. Ông Peter Watkins, Giám đốc cao cấp phụ trách chương trình đại học của Viện CFA, cho rằng AI đang thay đổi cả giá trị của tấm bằng đại học.

Ông Robert Goldstein, Giám đốc vận hành của tập đoàn BlackRock, cũng thẳng thắn thừa nhận công ty đang ưu tiên tuyển dụng sinh viên các ngành như lịch sử, văn học Anh – những người có khả năng tư duy tổng hợp, phân tích sâu sắc và linh hoạt trong môi trường công nghệ biến đổi. Trong bối cảnh AI dần đảm nhiệm các công việc mang tính kỹ thuật, khả năng ‘làm người’ – với tư duy phản biện, sáng tạo và cảm xúc – trở thành lợi thế cạnh tranh mới.

Lựa chọn ngành học cần cân bằng giữa đam mê và thực tế. Kết quả khảo sát và số liệu thực tế đều cho thấy sinh viên ngày nay ngày càng thực tế hơn trong việc lựa chọn ngành học. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc chỉ nên chọn ngành ‘hot’. Ngược lại, những ngành tưởng chừng ít ‘ăn khách’ lại đang khẳng định vai trò ngày càng quan trọng trong kỷ nguyên AI.

Thị trường lao động đang không ngừng biến động. Một ngành có thể là ‘ngôi sao’ hôm nay nhưng trở nên dư thừa chỉ sau vài năm. Chính vì vậy, các bạn trẻ cần hiểu rõ thế mạnh, sở thích của bản thân, đồng thời cập nhật thường xuyên thông tin về nhu cầu nhân lực và xu hướng nghề nghiệp trong tương lai.

Chọn ngành học không chỉ là bước khởi đầu cho sự nghiệp, mà còn là quyết định chiến lược về đầu tư cá nhân. Trong bối cảnh AI và công nghệ số đang làm thay đổi sâu sắc thị trường lao động, một tấm bằng đại học chỉ phát huy giá trị khi nó được lựa chọn dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa đam mê, năng lực cá nhân và hiểu biết thực tế về xu hướng nghề nghiệp.

Học sinh, sinh viên cần hướng tới sự linh hoạt, khả năng thích ứng và tư duy dài hạn – những yếu tố ngày càng được các nhà tuyển dụng đánh giá cao. Một số nguồn tin cậy như Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York và Viện CFA có thể cung cấp thông tin hữu ích về xu hướng nghề nghiệp và thị trường lao động.

Làn sóng phim ngắn dựng bằng trí tuệ nhân tạo (AI) đang gây bão mạng xã hội Việt Nam với công cụ Google Veo3. Công cụ này cho phép người dùng tạo ra các đoạn video ngắn với chất lượng hình ảnh như điện ảnh chỉ từ vài dòng mô tả, mà không cần đến máy quay, diễn viên, trường quay hay kỹ thuật hậu kỳ.

Nhiều người băn khoăn liệu đây có phải là bước tiến sáng tạo hay chỉ là việc tái chế mô-típ cũ dưới lớp vỏ công nghệ. Nhiều nhà sáng tạo trẻ tại Việt Nam đã tận dụng Veo3 để sản xuất hàng loạt phim ngắn trên nền tảng mạng xã hội. Các video này thường có nội dung bắt chước kịch bản Trung Quốc, với những nhân vật chính là anh chàng lạnh lùng, nhà giàu, xuất hiện trong các bối cảnh quen thuộc như biệt thự, siêu xe, phòng họp sang trọng.

Việc phổ biến nhanh chóng của các video AI cho thấy khả năng dân chủ hóa sản xuất nội dung, bất kỳ ai cũng có thể làm phim, kể chuyện mà không cần ê-kíp. Tuy nhiên, sự bùng nổ này cũng đặt ra một nghịch lý, càng dễ làm phim, nội dung càng trở nên giống nhau.

Không ít người bắt đầu cảm thấy mệt mỏi với “vũ trụ” phim do AI và nhận xét rằng các video tuy đẹp nhưng thiếu cảm xúc, giống như những chiếc vỏ được dựng nên để câu view chứ không thực sự kể chuyện.

Đạo diễn Nguyễn Cang cho rằng làn sóng làm phim AI tại Việt Nam là hiện tượng đáng chú ý, cho thấy tinh thần bắt kịp công nghệ rất nhanh của giới trẻ. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ băn khoăn khi phần lớn các video AI hiện nay đều đi theo mô-típ có sẵn, thiếu sự đầu tư về kịch bản cũng như thông điệp truyền tải.

Ông Cang cho hay, Veo3 có thể thành công tại Việt Nam, nhưng chỉ khi người dùng vượt qua được tâm lý làm cho kịp trend, để hướng đến việc dùng công cụ như một phần của tư duy sáng tạo, thay vì tập trung sản phẩm.