Mùa tuyển sinh đại học năm nay đã kết thúc với nhiều điểm mới và thú vị. Theo thống kê, gần 850.000 thí sinh đã đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học trên hệ thống tuyển sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chiếm trên 73% trong tổng số hơn 1,1 triệu thí sinh dự thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT).

Điểm sàn của nhiều trường đại học năm nay đã tụt xuống mức thấp nhất trong 10 năm qua. Trường Đại học (ĐH) Hùng Vương (TPHCM) ghi nhận mức điểm sàn chỉ 12/30 điểm cho phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT, thấp nhất cả nước và cũng là mức thấp nhất của trường trong nhiều năm qua. Tương tự, các trường phía Bắc như Trường ĐH Công đoàn, Học viện Phụ nữ, Trường ĐH Lâm nghiệp, Học viện Dân tộc… đã lấy điểm sàn từ 15-16/30 điểm.

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học (GS.TSKH) Nguyễn Đình Đức, Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng điểm sàn khác với điểm chuẩn trúng tuyển, và dự báo điểm chuẩn của các trường sẽ giảm. “Điểm sàn chỉ là ngưỡng tối thiểu để thí sinh có thể đăng ký xét tuyển vào trường, còn điểm chuẩn trúng tuyển sẽ được xác định sau khi kết thúc kỳ thi tuyển sinh”, ông nói.

Tiến sĩ (TS) Nguyễn Thanh Bình, Trưởng Phòng Công tác sinh viên và Truyền thông, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) cũng cho biết phổ điểm thi tốt nghiệp THPT năm nay giảm nhẹ, tác động đến điểm chuẩn một số ngành của trường. “Chúng tôi dự báo điểm chuẩn của một số ngành sẽ giảm so với năm trước, nhưng vẫn sẽ có những ngành giữ ổn định hoặc tăng nhẹ”, ông Bình nói.

Năm nay, nhiều thí sinh đặc biệt quan tâm đến các ngành học liên quan đến công nghệ, kinh tế gắn với chuyển đổi số. Thạc sĩ (ThS) Nguyễn Thành Hưng, Trưởng phòng Tuyển sinh và Truyền thông, Trường ĐH Thái Bình Dương (Khánh Hòa) cho biết thí sinh quan tâm tốp đầu gồm nhóm ngành kinh tế, quản trị có gắn với chuyển đổi số. “Các ngành này đang được thí sinh ưa chuộng vì đáp ứng nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động”, ông Hưng nói.

TS Võ Thanh Hải, Phó Giám đốc ĐH Duy Tân (Đà Nẵng) cũng cho hay năm nay thí sinh quan tâm đến các ngành thuộc lĩnh vực máy tính, công nghệ thông tin, nổi bật là các ngành khoa học máy tính, vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI)… “Xu hướng chọn ngành của thí sinh đang chịu ảnh hưởng lớn từ thực tiễn phát triển kinh tế xã hội của đất nước”, ông Hải nói.

Có thể thấy, mùa tuyển sinh đại học năm nay đã chứng kiến nhiều thay đổi và sự chuyển dịch trong lựa chọn ngành học của thí sinh. Các trường đại học cũng đã điều chỉnh điểm sàn và dự kiến điểm chuẩn để phù hợp với tình hình thực tế.

Đại tá Đỗ Thành Tâm, Thư kí Ban tuyển sinh quân sự (Bộ Quốc phòng), đã chia sẻ thông tin quan trọng về mức điểm sàn xét tuyển đầu vào các trường quân đội năm 2025 tại Ngày hội lựa chọn nguyện vọng xét tuyển 2025. Theo ông Tâm, mức điểm sàn dự kiến từ 18 điểm trở lên. Đây là thông tin quan trọng mà các thí sinh cần lưu ý khi lựa chọn nguyện vọng xét tuyển vào các trường quân đội.

Ngoài ra, ông Tâm cũng cho biết rằng năm 2025, các trường quân đội dự kiến tuyển khoảng 3.500 chỉ tiêu cho hệ dân sự, bên cạnh hệ quân sự. Cả hai hệ đào tạo đều thực hiện tuyển sinh theo quy định chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tuy nhiên, thí sinh cần lưu ý một số yêu cầu và điều kiện khác nhau giữa hai hệ đào tạo.

Đối với hệ quân sự, thí sinh phải tham gia sơ tuyển và chỉ được đăng ký xét tuyển vào trường đã thông báo đủ điều kiện sơ tuyển. Đồng thời, thí sinh phải xếp nguyện vọng 1 cho trường đó. Ngược lại, hệ dân sự không yêu cầu sơ tuyển và thí sinh được đăng ký xét tuyển theo bất kỳ thứ tự nguyện vọng nào.

Đại tá Đỗ Thành Tâm nhấn mạnh thí sinh cần lưu ý để tránh nhầm lẫn, dẫn đến tình huống đỗ thành trượt. Ông cũng lưu ý rằng năm 2025 là năm đầu tiên các trường quân đội áp dụng quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ và cộng điểm ưu tiên cho thí sinh có thành tích học tập nổi bật.

Ví dụ, với tiếng Anh, mức quy đổi bắt đầu từ IELTS 5.5 trở lên. Riêng Học viện Khoa học Quân sự còn quy đổi thêm cả các chứng chỉ tiếng Trung và tiếng Nga cho thí sinh đăng ký vào các ngành ngôn ngữ tương ứng.

Dự kiến trước ngày 23/7, các trường quân đội sẽ công bố mức điểm sàn xét tuyển và có thể điều chỉnh tùy theo tình hình thực tế. Dựa trên kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT, ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào dự kiến khoảng từ 18 trở lên.

Thí sinh có thể tham khảo thêm thông tin về tuyển sinh quân đội tại trang web của Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc trang web của Quân đội Nhân dân Việt Nam để có thông tin chính xác và cập nhật nhất.

Giáo dục nghề nghiệp đang trải qua một quá trình cải cách sâu rộng với mục tiêu tạo ra một hệ thống linh hoạt và năng động, đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) mà Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố để lấy ý kiến góp ý đã đề xuất mở rộng quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, đi kèm với tự chủ là trách nhiệm giải trình về chất lượng và hiệu quả đào tạo.

Các chuyên gia và lãnh đạo cơ sở giáo dục nghề nghiệp cho rằng tự chủ sẽ giúp các trường nghề chủ động hơn trong công tác tuyển sinh, đào tạo và quản lý tài chính. Điều này sẽ giúp các trường có thể xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp với người học và đặc thù ngành nghề. Thạc sĩ Huỳnh Ngọc Hợi, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Phương Đông (Thành phố Đà Nẵng), nhận định rằng dự thảo mở rộng quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sẽ mang lại nhiều thuận lợi. Các trường sẽ có thể chủ động hơn trong việc xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp với người học và đặc thù ngành nghề.

Tuy nhiên, đi kèm với tự chủ là trách nhiệm giải trình về chất lượng và hiệu quả đào tạo. Tiến sĩ Phạm Văn Tân, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội, cho rằng tự chủ chỉ tiêu tuyển sinh sẽ đi kèm với trách nhiệm giải trình về chất lượng và hiệu quả đầu ra. Nhà trường sẽ phải công khai mức học phí và các khoản thu dịch vụ khác cho từng năm học và toàn khóa. Điều này sẽ giúp người học và các bên liên quan có thể đánh giá được chất lượng và hiệu quả đào tạo của trường.

Thạc sĩ Nguyễn Khánh Cường, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ Quốc tế LILAMA2 (tỉnh Đồng Nai), đánh giá rằng việc mở rộng quyền tự chủ giúp trường nghề chủ động hơn trong công tác tuyển sinh và đào tạo. Tuy nhiên, cần có thêm chính sách hỗ trợ từ ngân sách nhà nước để sinh viên yên tâm học tập. Điều này sẽ giúp các trường có thể tập trung vào việc nâng cao chất lượng đào tạo và phục vụ người học.

Về việc đưa chức danh giảng viên đồng cơ hữu vào dự thảo, các chuyên gia cho rằng cần định nghĩa rõ về giảng viên đồng cơ hữu để tránh lạm dụng khi mở ngành. Cần có văn bản hướng dẫn cụ thể để nhà trường thuận tiện hơn trong việc tuyển dụng, ký hợp đồng và phân bổ giờ giảng. Thạc sĩ Huỳnh Ngọc Hợi đề xuất cần quy định tỷ lệ tối đa giảng viên đồng cơ hữu được tính vào tổng số giảng viên phục vụ cho việc mở ngành hoặc duy trì ngành. Điều này giúp đảm bảo ngành học vẫn có “xương sống” là giảng viên cơ hữu toàn thời gian để duy trì lâu dài.

Nhìn chung, Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) cần tiếp tục được hoàn thiện để tạo ra hệ sinh thái giáo dục nghề nghiệp năng động, linh hoạt, thích ứng cao với sự thay đổi của thị trường lao động và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cả cơ quan quản lý nhà nước, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các chuyên gia. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ, giáo dục nghề nghiệp mới có thể đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động và góp phần vào sự phát triển của đất nước.