Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), đã đưa ra nhận định rằng việc Nhà nước thu được nhiều thuế từ đất vừa mang lại niềm vui nhưng cũng đồng thời tạo ra những mối lo ngại. Điều này được ông bày tỏ tại hội thảo ‘Giá đất, thuế đất… thế nào cho hợp lý?’ do Báo Thanh Niên tổ chức vào sáng ngày 22.7 tại TP.HCM.
Theo ông Châu, chỉ với 9 dự án, TP.HCM dự kiến thu vào ngân sách khoảng 65.000 tỉ đồng tiền sử dụng đất. Đây là con số đáng mừng vì nó bổ sung một nguồn thu lớn cho ngân sách. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ sự băn khoăn về tính hợp lý của con số này. Ông cho rằng giá đất là một trong những chi phí đầu vào quan trọng của nền kinh tế và việc giảm giá nhà đòi hỏi nhiều giải pháp đa diện. Về phía nhà nước, cần xác định nguồn thu từ đất đai một cách hợp lý để không tạo ra những hệ lụy tiêu cực cho thị trường bất động sản và cả nền kinh tế.
Ông Lê Hoàng Châu đưa ra dẫn chứng về trường hợp của gia đình ông Nguyễn An, cư trú tại Hóc Môn, TP.HCM. Gia đình ông có một ngôi nhà cấp 4 được xây dựng vào năm 2005 với diện tích khoảng 75m2 trên mảnh đất được ông bà nội để lại. Tuy nhiên, đến cuối năm 2024, khi gia đình quyết định xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, diện tích phần đất được đo vẽ lại là 208m2. Với bảng giá đất hiện hành, gia đình ông phải đóng gần 1,7 tỉ đồng tiền thuế sử dụng đất, một khoản tiền quá lớn so với khả năng tài chính của họ.
Một trường hợp khác được ông Châu nêu lên liên quan đến một doanh nghiệp thuê kho với diện tích 11.000m2 tại quận 4 (cũ) vào năm 2022. Ban đầu, giá đất được tính là 300.000 đồng/m2 và tiền thuê đất hàng năm là 3,3 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2023, do điều chỉnh hệ số, doanh nghiệp phải trả tiền thuê đất lên đến 7,7 tỉ đồng/năm. Và tính đến tháng 1.2025, với giá đất tăng cao, tiền thuê đất mà doanh nghiệp phải trả đã tăng lên hơn 21 tỉ đồng, cao hơn 3 lần so với năm 2023 và gấp 7 lần so với năm 2022.
Những ví dụ trên cho thấy sự tăng vọt của giá đất và nghĩa vụ tài chính đang gây ra rất nhiều bất cập trên thị trường bất động sản, không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp và người dân mà còn tác động tiêu cực đến nền kinh tế.
Ông Lê Hoàng Châu cũng đặt vấn đề về khoản thu bổ sung đối với hàng loạt doanh nghiệp do chậm định giá đất. Ông cho rằng việc Chính phủ quy định thu bổ sung là đúng theo luật Đất đai nhưng đề xuất thu 3,6% của Bộ Tài chính là không hợp lý. Thay vào đó, ông đề nghị chỉ thu bổ sung 0,5% hoặc thậm chí bỏ hoàn toàn khoản thu này khi sửa đổi luật Đất đai.
HoREA cũng đề xuất rằng thay vì thu 5,4% hay 3,6%, Bộ Tài chính nên trình Chính phủ chỉ thu bổ sung 0,5%. Quy định này trong luật Đất đai không phù hợp với luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, bởi chỉ được áp dụng hồi tố với nghĩa vụ pháp lý nhẹ hơn, còn quy định nặng hơn thì không được áp dụng retro trước đó.
Xem thêm thông tin tại đây